تاثیر شرایط فروش ایران‌خودرو و سایپا بر نوسانات بازار خودرو

به گزارش گروه بازار خبرگزاری آنا، بازار خودروی ایران همواره تحت‌تاثیر سیاست‌های فروش و عرضه دو خودروساز بزرگ، یعنی ایران‌خودرو و سایپا قرار دارد. هربار که یکی از این دو خودروساز طرح جدیدی ارائه می‌دهد، بازار دچار نوسان شده و قیمت‌ها در بازه‌های زمانی کوتاه دچار تغییر می‌شود. اما چرا چنین اتفاقی رخ می‌دهد؟ چه ارتباطی میان سیاست فروش خودروسازان و قیمت خودرو در بازار وجود دارد؟ در این مطلب به تحلیل و بررسی دقیق‌تر عوامل اثرگذار بر این موضوع می‌پردازیم.

چطور شرایط فروش باعث تغییر قیمت بازار آزاد می‌شود؟

شرایط فروش سایپا و ایران‌خودرو به شکل‌های مختلفی روی بازار آزاد تاثیر می‌گذارند. وقتی خودروها با قیمت رسمی کارخانه و در قالب طرح‌های مختلف مثل پیش‌فروش یا فروش فوری عرضه می‌شوند، میزان عرضه در بازار تغییر می‌کند و این موضوع تعادل قیمت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در ادامه مهم‌ترین عوامل اثرگذار را بررسی می‌کنیم.

اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد 

یکی دیگر از دلایل اصلی تاثیرگذاری طرح‌های فروش، شکاف قیمتی بالا میان قیمت بازار و قیمت رسمی کارخانه است. گاهی این اختلاف به صدها میلیون تومان می‌رسد و همین موضوع باعث می‌شود خرید مستقیم از کارخانه برای مصرف‌کننده جذاب باشد. 

به‌عنوان مثال، در تاریخ امروز (۲۵ آبان ۱۴۰۴) قیمت بازار آزاد پژو 207i اتوماتیک ۱,۳۱۰,۰۰۰,۰۰۰ است، در حالی که قیمت کارخانه ۹۹۰,۵۰۰,۰۰۰ تومان است. این اختلاف قیمت ۳۱۸ میلیون تومانی می‌تواند هر خریداری را تشویق به خرید مستقیم از کارخانه کند.

در این میان، برخی از خریداران خودرو را برای استفاده تهیه می‌کنند، اما تعداد زیادی نیز پس از تحویل خودرو، آن را با سود قابل‌توجهی در بازار آزاد به فروش می‌رسانند. 

افزایش تعداد و تنوع طرح‌های فروش (کاهش وابستگی به بازار آزاد)

هر چقدر تعداد طرح‌های فروش یا تنوع مدل‌های عرضه‌شده بیشتر شود، بازار آزاد ظرفیت کمتری برای قیمت‌سازی دارد. به عبارت دیگر، خرید مستقیم از کارخانه جایگزین بازار آزاد می‌شود.

وقتی بخش بزرگی از خریداران امکان خرید مستقیم دارند:

• وابستگی به خرید از نمایشگاه‌ها کاهش پیدا می‌کند.
• نقش دلال‌ها کمرنگ می‌شود.
• قدرت چانه‌زنی فروشندگان کم می‌شود.
• قیمت‌ها واقعی‌تر می‌شود و به سمت ثبات حرکت می‌کند.

نقش قیمت‌گذاری دستوری و تورم در نوسانات بازار

هرچند بخش مهمی از تغییرات قیمت خودرو به نحوه فروش خودروسازان برمی‌گردد، اما نباید نقش قیمت‌گذاری دولتی، نرخ ارز و تورم را نادیده بگیریم. 

وقتی دولت قیمت کارخانه را کمتر از هزینه واقعی تولید یا کمتر از قیمت بازار آزاد تعیین می‌کند، یک اختلاف قیمت جذاب برای افرادی که فقط برای کسب سود و واسطه‌گری وارد طرح‌های فروش می‌شوند به‌وجود می‌آید؛ نه کسانی که برای مصرف واقعی می‌خواهند. نتیجه‌اش هم افزایش تقاضای غیرواقعی و در نهایت بالا رفتن قیمت‌ها در بازار آزاد است.

پیش‌فروش‌؛ تعهد بلندمدت با تاثیر کوتاه‌مدت

در طرح‌های پیش‌فروش، تحویل خودرو معمولا به زمان آینده موکول می‌شود. بنابراین، تاثیر واقعی آن روی بازار آزاد فوری نیست.

در ابتدا ممکن است خبر پیش‌فروش باعث آرام شدن بازار شود، اما چون خودروها زود به‌دست خریداران نمی‌رسند، تاثیر آن بر کاهش قیمت بازار محدود است.

اگر شرایط اقتصادی کشور در فاصله بین ثبت‌نام تا زمان تحویل تغییر کند، ممکن است خریداران بعد از تحویل خودرو به‌جای استفاده، آن را در بازار آزاد بفروشند. این موضوع باعث افزایش خرید و فروش غیرمصرفی می‌شود و می‌تواند قیمت‌ها را دچار نوسان کند.

کارکرد سیستم قرعه‌کشی و تأثیر آن بر احساس عدالت بازار

در چند سال گذشته بیشتر طرح‌های فروش خودرو با قرعه‌کشی انجام می‌شد و همین موضوع یکی از عوامل مهم نوسان قیمت در بازار بود. 

از آن‌جایی که مشتریان تصور می‌کردند با شرکت در قرعه‌کشی می‌توانند خودرو را با قیمت پایین‌تری نسبت به بازار آزاد خریداری کنند، تعداد افراد متقاضی به شکل چشمگیری افزایش پیدا کرد. حتی افرادی که مصرف‌کننده واقعی نبودند صرفا برای کسب سود وارد طرح‌ها شدند. 

به همین دلیل، اگر شرایط قرعه‌کشی به‌گونه‌ای تغییر کند که فرصت برای مصرف‌کننده واقعی فراهم شود، بازار تا حدی متعادل‌تر می‌شود. در این صورت تقاضای غیرواقعی کاهش پیدا می‌کند و افراد مصرف‌کننده شانس بیشتری برای خرید واقعی به‌دست می‌آورند.

نتیجه‌گیری نهایی از تاثیر طرح‌های فروش خودروسازان

تجربه نشان داده است که افزایش عرضه رسمی و پیوسته از سوی خودروسازان، مهم‌ترین و موثرترین ابزار برای کنترل قیمت در بازار آزاد است. در واقع، هر چقدر طرح‌های فروش سایپا و ایران‌خودرو گسترده‌تر، شفاف‌تر و نزدیک‌تر به تحویل فوری باشد، قیمت‌ها به سمت تعادل حرکت می‌کنند و بازار به آرامش می‌رسد.

از این رو، امیدواریم با ادامه‌دار بودن طرح‌های فروش و برنامه‌ریزی دقیق‌تر، قیمت خودرو از حالت هیجانی و حبابی خارج شود و مشتریان واقعی بتوانند با قیمت قابل پیش‌بینی و منطقی، خودرو مورد نظر خود را خریداری کنند. در ادامه برای باخبر شدن از آخرین شرایط فروش ایران خودرو می‌توانید از صفحه اختصاصی آن در مجله خودرو۴۵ به آدرس https://khodro45.com/mag/irankhodro-presell/ مراجعه کنید.

در نهایت، اگر به تحلیل حرفه‌ای‌تری نیاز دارید یا به موضوعاتی مثل مقایسه گزینه‌های خرید یا پیش‌بینی روند آینده بازار علاقه‌مندید، بلاگ خودرو۴۵ مرجع مناسبی برای دریافت تحلیل‌های تخصصی و مشاوره کارشناسی برای شماست. 

انتهای رپورتاژ آگهی