در بسیاری از صنایع سنگین و حساس مانند پتروشیمی، داروسازی، صنایع غذایی، لبنیات، اسیدسازی و تصفیه‌خانه‌ها، محیط‌هایی وجود دارد که به‌طور مداوم در تماس با مواد خورنده، اسیدها، بازها و بخارات شیمیایی قرار دارند.
در چنین شرایطی، استفاده از مصالح ساختمانی معمولی نه‌تنها کارایی لازم را ندارد، بلکه در مدت زمان کوتاهی دچار تخریب، فرسایش یا کاهش ایمنی می‌شود. برای حل این مشکل، نیاز به مصالحی ویژه داریم که در برابر شرایط سخت محیطی و مواد شیمیایی مقاوم باشند؛ دو مورد از مهم‌ترین این مصالح، ملات ضد اسید و کاشی ضد اسید هستند که به‌طور تخصصی برای تحمل این نوع شرایط طراحی شده‌اند.
ملات ضد اسید نوعی چسب و بستر مقاوم در برابر خورندگی است که در نصب پوشش‌های ضد اسید مانند کاشی‌ها یا آجرهای صنعتی کاربرد دارد. این ملات‌ها معمولاً بر پایه رزین‌های خاص، سیلیکات‌ها یا سایر مواد مقاوم تولید می‌شوند و می‌توانند در برابر طیف گسترده‌ای از مواد شیمیایی پایداری خود را حفظ کنند. کاشی‌های ضد اسید نیز از ترکیبات معدنی ویژه و طی فرآیند پخت در دماهای بالا تولید می‌شوند و دارای ساختاری متراکم، سخت و نفوذناپذیر هستند. این کاشی‌ها علاوه بر مقاومت شیمیایی، در برابر فشار مکانیکی، سایش و شوک حرارتی نیز دوام بالایی دارند و به همین دلیل در کف‌سازی و دیواره‌های سالن‌های صنعتی، آزمایشگاه‌ها و حوضچه‌های مواد شیمیایی به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ملات ضد اسید، نوعی ترکیب ساختمانی تخصصی است که برای چسباندن و درزگیری مصالحی مانند کاشی ضد اسید، آجر ضد اسید یا بلوک‌های صنعتی در محیط‌های خورنده به کار می‌رود. برخلاف ملات‌های معمولی سیمانی که در برابر مواد شیمیایی به‌سرعت دچار تخریب و واکنش می‌شوند، ملات‌های ضد اسید از ترکیباتی طراحی شده‌اند که در برابر انواع اسیدها، بازها، نمک‌ها، حلال‌ها و دماهای بالا مقاومت شیمیایی و حرارتی بالایی دارند. این ملات به‌صورت اختصاصی برای نصب، بندکشی و درزبندی کاشی‌های مقاوم شیمیایی مانند کاشی ضد اسید استفاده می‌شود.
فرمولاسیون ملات ضد اسید بسته به نوع کاربرد و شدت خورندگی محیط متفاوت است. معمولاً این ملات‌ها بر پایه رزین فنولیک، فوران، اپوکسی، سیلیکات پتاسیم یا مخلوطی از مواد معدنی و مواد پلیمری مقاوم ساخته می‌شوند. برخی انواع آن‌ها نیز شامل دو یا سه جزء (پودری و مایع) هستند که در محل پروژه با یکدیگر مخلوط شده و به کار می‌روند. از ویژگی‌های مهم ملات ضد اسید می‌توان به چسبندگی بالا، نفوذناپذیری، مقاومت در برابر شوک حرارتی و پایداری در برابر سایش اشاره کرد. این مصالح در کف‌سازی خطوط تولید مواد شیمیایی، پوشش مخازن، حوضچه‌های اسید و محیط‌های صنعتی با خطر نشت مواد خورنده به‌طور گسترده استفاده می‌شوند.
ترکیبات اصلی ملات ضد اسید
ترکیبات اصلی ملات ضد اسید
ملات‌های ضد اسید به گونه‌ای طراحی می‌شوند که در برابر خورندگی مواد شیمیایی مقاومت بالا داشته باشند. برای دستیابی به این ویژگی، ترکیب شیمیایی آن‌ها باید دقیق، مهندسی‌شده و متناسب با نوع کاربری باشد. ترکیبات اصلی ملات ضد اسید ممکن است بسته به نوع ملات (مانند فورانی، سیلیکاتی یا اپوکسی) متفاوت باشند، اما به‌طور کلی شامل اجزای زیر هستند:
-
رزین‌ها یا چسب‌های مقاوم شیمیایی
- پایه اصلی بسیاری از ملات‌های ضد اسید، یک نوع رزین مقاوم به خورندگی است که نقش چسب و پیونددهنده بین اجزا را ایفا می‌کند. مهم‌ترین رزین‌های مورد استفاده عبارتند از:
- رزین فوران (Furan Resin): مقاومت بسیار بالا در برابر اسیدهای معدنی و بسیاری از حلال‌ها.
- رزین فنولیک (Phenolic Resin): مناسب برای محیط‌های با حرارت بالا و مقاومت شیمیایی گسترده.
- رزین اپوکسی (Epoxy Resin): چسبندگی عالی به سطوح و مقاومت متوسط تا بالا در برابر مواد شیمیایی.
- رزین پلی‌استر (Polyester Resin): برای کاربردهای سبک‌تر و اقتصادی‌تر استفاده می‌شود.
- پودرهای معدنی پرکننده (Filler Powders)
این مواد اغلب شامل سیلیس، کوارتز، آلومین، یا دیگر پرکننده‌های معدنی مقاوم در برابر حرارت و خوردگی هستند. این پودرها باعث افزایش مقاومت مکانیکی ملات، بهبود دوام در برابر سایش و افزایش حجم و چگالی ملات می‌شوند. - سخت‌کننده‌ها و کاتالیزورها (Hardener / Catalyst)
برای فعال‌سازی رزین و تسریع فرایند سخت‌شدن، از مواد شیمیایی خاصی به‌عنوان سخت‌کننده یا کاتالیزور استفاده می‌شود. ترکیب دقیق این مواد با رزین باید با دقت انجام شود تا زمان گیرش و مقاومت نهایی ملات به‌درستی تنظیم شود. - افزودنی‌های تقویتی و اصلاح‌کننده
بسته به کاربرد، ممکن است مواد ضد انقباض، تثبیت‌کننده حرارتی، روان‌کننده‌ها یا رنگدانه‌ها نیز به ملات افزوده شوند. این افزودنی‌ها با هدف بهبود خواصی مانند کارپذیری، مقاومت در برابر شوک حرارتی، افزایش چسبندگی یا زیبایی ظاهری استفاده می‌شوند.
انواع ملات ضد اسید
ملات‌های ضد اسید براساس ترکیب شیمیایی، مقاومت در برابر مواد خورنده، روش اجرا و نوع کاربرد در محیط‌های صنعتی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. انتخاب نوع مناسب ملات ضد اسید بستگی به عواملی مانند نوع اسید یا باز موجود در محیط، دما، رطوبت، فشار مکانیکی و سرعت خوردگی دارد. در ادامه، مهم‌ترین انواع ملات ضد اسید را معرفی می‌کنیم:
-
ملات سیلیکاتی (Silicate Mortar)
این نوع ملات بر پایه سیلیکات پتاسیم یا سدیم ساخته می‌شود و مقاومت بسیار بالایی در برابر اسیدهای معدنی مانند سولفوریک، نیتریک و فسفریک دارد. ملات سیلیکاتی برای محیط‌هایی با دمای بالا نیز مناسب است، اما در برابر بازها و اسیدهای آلی مقاومت کمتری دارد. این ملات‌ها اغلب در صنایع شیمیایی سنگین و خطوط اسید استفاده می‌شوند.
-
ملات فوران (Furan Mortar)
ملات فوران یکی از پرکاربردترین ملات‌های ضد اسید در محیط‌های با خورندگی شدید است. این ملات بر پایه رزین فوران ساخته شده و از مقاومت شیمیایی بسیار بالایی در برابر اکثر اسیدها، بازها و حلال‌ها برخوردار است. همچنین دارای مقاومت مکانیکی و حرارتی مناسبی است و به‌طور گسترده در مخازن اسید، تصفیه‌خانه‌ها و محیط‌های صنعتی پرخطر به‌کار می‌رود.
-
ملات فنولیکی (Phenolic Mortar)
این ملات از رزین فنولیک ساخته شده و در برابر اکثر اسیدهای معدنی، حلال‌ها و حرارت بالا مقاوم است. ملات فنولیکی همچنین دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچ بوده و گزینه مناسبی برای صنایع داروسازی و غذایی نیز به شمار می‌رود.
-
ملات اپوکسی (Epoxy Mortar)
ملات‌های اپوکسی از ترکیب رزین اپوکسی و سخت‌کننده‌ها ساخته می‌شوند. این نوع ملات‌ها علاوه بر مقاومت شیمیایی بالا، چسبندگی بسیار خوبی به سطوح بتنی، فلزی یا کاشی دارند. ملات اپوکسی بیشتر برای محیط‌هایی با خورندگی متوسط تا بالا و نیاز به اجرای سریع به‌کار می‌رود.
-
ملات پلی‌استری (Polyester Mortar)
این ملات‌ها پایه پلی‌استری دارند و معمولاً برای محیط‌هایی با خورندگی سبک‌تر یا موقت استفاده می‌شوند. نصب آسان، قیمت کمتر و خشک شدن سریع از مزایای آن است، ولی دوام کمتری نسبت به انواع دیگر دارد.
کاربردهای ملات ضد اسید
- نصب و بندکشی کاشی ضد اسید در کف و دیوار سالن‌های صنعتی
- پوشش کف و دیواره مخازن نگهداری اسید
- زهکش‌ها و کانال‌های عبور مواد خورنده
- آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، داروسازی و بیمارستانی
- تعمیر سطوح آسیب‌دیده در واحدهای شیمیایی
کاشی ضد اسید و نقش ملات در عملکرد آن کاشی ضد اسید نوعی کاشی سرامیکی لعاب‌دار است که مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی دارد. این کاشی‌ها زمانی بیشترین عملکرد را دارند که با ملات ضد اسید مناسب نصب شوند. در غیر این صورت، اسید از طریق درزها به زیر کاشی نفوذ کرده و به ساختار کف آسیب می‌زند.
مزایای ملات ضد اسید
ملات ضد اسید به دلیل ویژگی‌های خاص خود، مزایای قابل توجهی در کاربردهای صنعتی و ساختمانی دارد که عبارتند از:
- مقاومت شیمیایی بالا: تحمل انواع اسیدها، بازها و مواد خورنده بدون تخریب یا تغییر ساختار.
- دوام و پایداری طولانی: افزایش عمر سازه‌ها در محیط‌های خورنده و جلوگیری از فرسایش زودرس.
- چسبندگی قوی: اتصال مطمئن به سطوح مختلف مانند بتن، فلز و کاشی ضد اسید.
- مقاومت حرارتی: تحمل دماهای بالا بدون ترک‌خوردگی یا کاهش عملکرد.
- ضد نفوذ بودن: جلوگیری از نفوذ مواد شیمیایی به داخل سازه و آسیب به لایه‌های زیرین.
- قابلیت ترمیم و بازسازی: امکان استفاده برای تعمیر سطوح آسیب‌دیده در محیط‌های خورنده.
نکات مهم در انتخاب ملات ضد اسید
- نوع ماده شیمیایی موجود در محیط را بررسی کنید
- دمای عملکرد محیط را در نظر بگیرید
- از برندهای معتبر و دارای گواهی کیفیت استفاده نمایید
- آموزش صحیح اجرای ملات به تیم نصب را جدی بگیرید
- سطح زیرکار باید کاملاً تمیز، خشک و عاری از چربی یا گردوغبار باشد
نحوه اجرای ملات ضد اسید
- آماده‌سازی سطح: تمیز، خشک و یکنواخت
- آماده‌سازی ملات طبق دستور سازنده
- اعمال ملات با کاردک یا ماله در لایه مناسب (معمولاً ۵ تا ۱۰ میلی‌متر)
- نصب کاشی ضد اسید بر روی ملات و اعمال فشار یکنواخت
- بندکشی با ملات مخصوص ضد اسید پس از گیرش اولیه
نتیجه گیری و جمع بندی
استفاده از ملات ضد اسید همراه با کاشی ضد اسید، بهترین راهکار برای محافظت از سطوح در محیط‌های شیمیایی و صنعتی است. این ترکیب، ضمن افزایش ایمنی و دوام، از بروز آسیب‌های پرهزینه در آینده جلوگیری می‌کند. برای پروژه‌های صنعتی خود، از ملات‌های تخصصی، با کیفیت و تایید شده استفاده کنید. انتخاب صحیح ملات و اجرای اصولی آن، ضامن عملکرد طولانی‌مدت سیستم پوششی شما خواهد بود.
اگر به دنبال مشاوره رایگان یا خرید ملات ضد اسید مناسب پروژه‌تان هستید، همین امروز با تیم فنی بتن پلیمر به شماره ۰۲۱۴۷۶۲۶۶۵۶ (داخلی 2) تماس بگیرید.
این مطلب تبلیغاتی است و محتوای آن توسط سفارش دهنده تهیه شده است.
source