طبق اعلام مرکز مبادله، اصغر بالسینی – سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران – با بیان اینکه چهارشنبه (۲۱ خرداد ماه) از ابزار جدید مرکز مبادله ایران یعنی پیش فروش ارز رونمایی خواهد شد، گفت: راهاندازی ابزار پیشفروش ارز موجب عمق بخشی به بازار ارز کشور خواهد شد، ضمن اینکه مدیریت ریسک نوسانات ارزی و تامین مالی ریالی برای صادرکنندگان، مهمترین مزیتهای این ابزار برای فعالان اقتصادی است.
طبق اعلام مرکز مبادله ایران، سخنگوی مرکز مبادله ایران با بیان اینکه ایجاد بستر انعقاد قراردادهای مدتدار ارزی – ریالی در مبادلات ارزی کشور کارکردهای مهم برای صادرکنندگان و واردکنندگان خواهد داشت، گفت: تامین مالی ریالی صادرکنندگان، تامین نیاز ارزی آتی واردکنندگان، پوشش ریسک و برنامهریزی تجاری مهمترین بهره مندی های بازرگانان کشور از این قراردادهای مدت دار است.
بالسینی اظهار کرد: قرارداد پیش فروش ارز یکی از قراردادهای مدت دار ارزی-ریالی است که صادرکنندگان و واردکنندگان میتوانند در این نوع قرارداد، با مشخص کردن تاریخ آینده جهت مراودات تجاری خود، اقدام به خرید و فروش ارز کنند؛ فروشنده ارز که همان صادرکننده است متعهد می شود، مقدار مشخصی ارز را در تاریخی مشخص مثل سه یا شش ماه آینده و با نرخی از پیش تعیین شده به خریدار یا واردکننده تحویل دهد. در این ابزار طراحی شده، تاریخی برای حراج در نظر گرفته می شود که در این تاریخ و با نرخ روز مرکز مبادله ایران، متعهدین خرید و متعهدین فروش به توافقی برای معامله ارز در سررسید آینده میرسند و پس از آن بخشی از ثمن مورد توافق مثلا ۳۰ درصد آن بین خریدار و فروشنده تسویه می گردد. در تاریخ سررسید که می تواند مثلا سه یا شش ماه آینده باشد بیع بین دو طرف انجام می شود و نرخ ارز مبنای تسویه باقیمانده ثمن معامله نیز نرخ همان روز مرکز مبادله ایران خواهد بود. در نهایت نیز فرآیند تحویل ارز و تسویه نهایی ریالی آغاز خواهد شد. این نکته باید تاکید شود که در تاریخ برگزاری حراج صرفا بخشی از ریال مورد توافق قرارداد تسویه می شود و تسویه نهایی ریال با در نظر گرفتن نرخ ارز در تاریخ بیع و پس از کسر تخفیفات و پیش پرداخت ریالی اولیه انجام خواهد شد.
منافع پیش فروش ارز برای صادرکننده
سخنگوی مرکز مبادله ایران ادامه داد: برخی از صادرکنندگان به دنبال پیشفروش مدتدار ارز حاصل از صادرات خود به منظور تامین مالی ریالی خرید مواد اولیه، تولید محصول و توسعه صادرات هستند. از سوی دیگر، برخی از واردکنندگان نیز به دنبال پیشخرید ارز به منظور قطعی کردن تاریخ تامین ارز خود و برنامهریزی هر چه بهتر واردات خود هستند تا از خرید کالای مورد نظرشان در زمان مشخص از کشورهای خارجی، اطمینان حاصل کنند.
این مقام مسئول با بیان اینکه پیش فروش ارز با یک نرخ منصفانه، منافع زیادی را نصیب صادرکنندگان کشور خواهد کرد، توضیح داد: تامین منابع ریالی ناشی از صادرات محصولات تولیدی در آینده، دستیابی به امکان برنامهریزی جهت خرید ریالی مواد اولیه و توسعه صادرات و امکان انعقاد قرارداد بلندمدت در چارچوب و سازوکار قانونی، از مهمترین منافع صادرکنندگان در حوزه پیش فروش ارز خواهد بود.
منافع پیش فروش ارز برای واردکننده
سخنگوی مرکز مبادله ایران معتقد است که واردکننده نیز تمایل دارد ما به ازای دریافت امتیازاتی، مبلغی بابت قیمت قرارداد پیش فروش ارز به عرضه کننده پرداخت کند.
بالسینی مهمترین دستاوردهای واردکنندگان را از قراردادهای پیش فروش ارز، قطعی شدن تاریخ تایید درخواست تخصیص ارز توسط بانک مرکزی، دسترسی به ارز مطلوب در دوره تامین ارز و امکان انعقاد قرارداد بلندمدت در چارچوب و سازوکار قانونی اعلام کرد.
سازوکار پیش فروش ارز
سخنگوی مرکز مبادله ایران درباره سازوکار برگزاری پیش فروش ارز گفت: صادرکننده دارای صلاحیت، پس از کسب استعلامات مورد نیاز، اطلاعیه عرضه خود را به مرکز مبادله ارسال کرده و مرکز مبادله پس از بررسی مفاد اطلاعیه، آن را منتشر میکند. سپس واردکنندگان با بررسی مفاد عرضه، اقدام به پیشنهاد گذاری در روز حراج می کنند. پیشنهاد گذاری مبنی بر اعلام مابهالتفاوت مد نظر واردکنندگان (تخفیفات) صورت میپذیرد. مابه التفاوت پیشنهادی واردکنندگان نمیتواند از مابهالتفاوت پایه اعلامی توسط صادرکننده بیشتر باشد. در صورت فزونی تقاضا به عرضه، واردکنندگانی برنده عرضه میشوند که مقدار تخفیف کمتری درخواست کنند. برندگان حراج، بخشی از ریال مورد معامله را بعد از برگزاری حراج و مابقی ریال موردمعامله را در حوالی تاریخ سررسید تحویل ارز، به حساب فروشنده واریز کرده و ارز مورد معامله را تحویل میگیرند.
بالسینی در پایان بر مزایای ابزار پیش فروش ارز فعالان اقتصادی تاکید کرد و گفت: مدیریت ریسک نوسانات ارزی و تامین مالی مهمترین مزیت های این ابزار برای فعالان اقتصادی است. شرکتها و واردکنندگان با پیشخرید ارز، خود را در برابر افزایش نرخ ارز در آینده بیمه میکنند و صادرکنندگان نیز با پیشفروش ارز از محل درآمدهای آتی صادراتی نقدینگی مورد نیاز را تأمین میکنند.
source