ساعت 24 – آنهایی که منتقد موضع و عملکرد ایران در جریان کودتای 2016 ترکیه بودند، وقایع امروز را میوه تلخ حمایت از اردوغان با پسزمینه اخوانی و ایدئولوژی نئوعثمانیاش میدانند. در 15 ژوئیه 2016 وقتی بخشی از ارتش ترکیه دست به کودتا علیه اردوغان زدند، ایران اولین کشوری بود که بلافاصله کودتا را محکوم کرد؛ پیش از آنکه اعراب یا غرب واکنشی به آن داشته باشند.
حتی برخی منابع خبری نوشتند که هواپیمای سرگردان اردوغان برای خلاصی از کودتاچیان وارد آسمان ایران شد و تحت اسکورت جنگندههای نیروی هوایی ارتش ایران قرار گرفت و بعد از شکست کودتا به فرودگاه استانبول بازگشت.چند سال بعد نورالدین شیرین، مدیر شبکه تلویزیونی قدس ترکیه در مصاحبهای مدعی شد که نقش سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه ایران در جلوگیری از موفقیت کودتاچیان در ماجرای کودتای نافرجام تابستان سال 2016 ترکیه، بسیار کلیدی بود.
او گفت: «سردار سلیمانی یک تنه جلوی طرح آمریکایی- صهیونیستی-سعودی کودتا برای براندازی حکومت ترکیه ایستاد. »همه اینها در حالی بود که رابطه اردوغان با تهران از چند سال پیش، در پی جنگ داخلی سوریه وارد تنشهای بیسابقهای شده بود.
اردوغان حتی قبل از ژوئیه 2016، زمانی که اعراب به رهبری عربستان به یمن حمله کردند، طی اظهاراتی تند و توهینآمیز، ایران را متهم به سلطهجویی در منطقه کرد و گفت که «ایران میخواهد با بیرون راندن داعش از منطقه، جای آن را پر کند و سلطه خود بر منطقه خاورمیانه را گسترش دهد؛ این امر واقعا قابل قبول نیست و ایران باید این را بفهمد. »و در مصاحبهای با فرانس 24 با تاکید بر اینکه از دخالت نظامی عربستان در یمن پشتیبانی تدارکاتی میکند، از ایران خواست که تمام نیروهای خود را از عراق، سوریه و یمن خارج کند.
هشت سال پس از آن ماه عسل
بدین ترتیب روابط ایران و ترکیه در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی به بالاترین سطح خود رسید. آن ماه عسل اما کوتاه بود و ایران و ترکیه در سایه رقابت دائمی برای نفوذ در منطقه، امروز به جایی رسیدهاند که بر خلاف هشت سال پیش، تیرهترین دوران روابط خود در چهار دهه اخیر را میگذرانند. ترکیه با سازماندهی نیروهای مخالف حکومت بشار اسد، دولت او را ساقط کرد و عمق استراتژیک ایران را هدف گرفت. به باور ناظران و تحلیلگران سیاسی، وقایع اخیر در سوریه یک پیروزی بزرگ برای ترکیه و مشخصا رجب طیب اردوغان است.
دونالد ترامپ که به زودی در کاخ سفید در ایالات متحده مستقر خواهد شد، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفته است که «کلید آینده سوریه در دست ترکیه است.» او اردوغان را «آدم بسیار باهوشی» خوانده و افزوده: «اردوغان کسی است که من با او خیلی خوب کنار آمدم… او ارتش بسیار قوی و قدرتمندی ساخته است. آنها هزاران سال است که این (مناطق) را میخواستند و بالاخره او (اردوغان) به آن دست یافت، و آن افرادی که وارد شدند تحت کنترل ترکیه هستد، و این (از نظر من) اشکالی ندارد. »
چنین موقعیتی ترکیه را در موضعی قرار داده که ایران را مستقیما مخاطب اظهاراتی هشدارآمیز قرار دهد. یک نمونهاش اظهارات اخیر هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه که در مصاحبهای با شبکه الحدث عربستان سعودی با بیان اینکه «ترکیه به دنبال سلطه هیچ کشوری در خاورمیانه نیست»، گفته:
«همانطور که ما نباید بر هیچ جای دیگری سلطه داشته باشیم، ایرانیها هم نباید در هیچ کجا سلطهگری کنند. »این ادعای او در حالی است که اردوغان همین چند روز پیش در تجمعی در ترکیه گفت که «به احتمال بسیار زیاد شهرهای حلب، ادلب، حماه، دمشق و رقه مانند انطاکیه، مانند هاتای، مانند اورفا، یکی از استانهای ما خواهند بود!» بسیاری از تحلیلها نیز حاکی از تجزیه سوریه به نفع ترکیه و اسرائیل است.
source