حقایق علمی ۸۵؛
سگ‌ها با داشتن دو مسیر هوایی مجزا برای تنفس و بویایی، قادر به تحلیل دقیق بوها بدون اختلال در فرآیند تنفس هستند، که این ویژگی قدرت بویایی شگفت‌انگیزی به آنها می‌بخشد.
به گزارش خبرگزاری آنا، سگ‌ها با حس بویایی قوی و منحصر به فرد خود شناخته می‌شوند. در واقع حس بویایی آنها یکی از پیچیده‌ترین سیستم‌های بیولوژیکی در میان حیوانات است. یکی از دلایل این قدرت بویایی، وجود دو مجرای هوایی مجزا در بینی سگ‌ها است که یکی برای تنفس است و دیگری برای بویایی. این ویژگی خاص به سگ‌ها کمک می‌کند تا همزمان بتوانند به راحتی نفس بکشند و بوها را تحلیل کنند.
هنگامی که سگ نفس می‌کشد، هوا از طریق سوراخ‌های بینی به دو مسیر جداگانه تقسیم می‌شود. یکی از این مسیر‌ها مستقیماً به ریه‌ها می‌رود و فرآیند تنفس را کلید می‌زند، در حالی که مسیر دیگر به ناحیه‌ای اختصاصی برای «بویایی» هدایت می‌شود. این بخش بویایی به دلیل وجود بافت‌هایی به نام روپوشه بویایی (Olfactory Epithelium) که دارای گیرنده‌های بویایی (Olfactory Receptors) است می‌تواند مولکول‌های بویایی را جذب و تحلیل کند.
در بینی انسان، تنها یک مسیر هوایی برای تنفس و بویایی وجود دارد، اما سگ‌ها با این سیستم دوگانه، می‌توانند بوها را بدون نیاز به توقف تنفس تجزیه و تحلیل کنند. همچنین در بینی سگ‌ها حدود ۳۰۰ میلیون گیرنده بویایی وجود دارد که این تعداد در انسان‌ها حدود ۶ میلیون است. علاوه بر این، سگ‌ها منطقه‌ای به نام پیاز بویایی (Olfactory Bulb) دارند که بخش قابل توجهی از مغز آنها را تشکیل می‌دهد و وظیفه پردازش اطلاعات بویایی را بر عهده دارد.
حس بویایی قوی سگ‌ها کاربرد‌های فراوانی دارد. از جست‌وجوی افراد گمشده در عملیات نجات گرفته تا شناسایی مواد مخدر و مواد منفجره. حتی امروزه، برخی از سگ‌ها برای شناسایی بیماری‌ها از جمله سرطان و دیابت آموزش می‌بینند. با توجه به این که مولکول‌های مختلف بویایی می‌توانند نشانگر‌های شیمیایی بیماری‌ها را در بدن آزاد کنند، سگ‌ها قادر به شناسایی این مولکول‌ها از طریق بویایی هستند.
یکی از رفتار‌های جالب در سگ‌ها هنگام بو کشیدن، بازدم از طرفین بینی است! هنگامی که سگ در حال بو کشیدن است، هوای بازدم به طرفین بینی هدایت می‌شود، به طوری که بوها دوباره به داخل بینی بازمی‌گردند. این چرخه دَم و بازدم به سگ اجازه می‌دهد که مسیر بوها را دنبال کند و آنها را به خوبی تجزیه و تحلیل کند.
source