چرا مراجعه به مشاور این‌قدر سخت است؟

بسیاری از افراد قبل از شروع جلسات درمانی و مراجعه به تراپیست، اضطراب یا ترس را تجربه می‌کنند. حتی کسانی که پیش از این هم به درمانگر مراجعه کرده‌اند، ممکن است دوباره این احساسات را تجربه کنند. به نظر شما، چه عواملی می‌تواند باعث ایجاد اضطراب قبل از شروع روان‌درمانی شود؟ آیا احساس ترس قبل از تراپی طبیعی است؟

اضطراب قبل از مشاوره چیست؟

احساس اضطراب قبل از شروع جلسات روان‌درمانی یک تجربه رایج و طبیعی است که بسیاری از افراد هنگام مواجهه با موقعیت‌های جدید احساس می‌کنند. این اضطراب می‌تواند به دلیل عوامل روانی و شناختی مختلف باشد و معمولاً ناشی از انتظار برای تغییرات، بررسی مجدد خود و ترس از بازگویی گذشته و احساسات پیچیده است.

این اضطراب یک واکنش طبیعی است که ذهن و بدن ما برای محافظت در برابر موقعیت‌های ناشناخته یا استرس‌زا نشان می‌دهند. زمانی که فردی برای اولین بار به تراپی می‌رود، با موقعیت‌های جدیدی روبه‌رو می‌شود و به همین دلیل ممکن است اضطراب را تجربه کند.

علاوه بر این، ترس از مراجعه به مشاوره که گاهی به عنوان “ترس از تراپی” یا “ترس از درمان” شناخته می‌شود، یکی از احساسات شایع در افرادی است که به درمان روانشناختی نیاز دارند اما از اولین قدم برای دریافت کمک می‌ترسند. این ترس معمولاً با احساسات منفی مانند اضطراب، شرم یا ناامنی همراه است.

چرا اضطراب در جلسات ابتدایی بیشتر است؟

تراپی یک فرآیند بسیار شخصی است و افراد در آن از احساسات، تجربیات و افکار خصوصی خود صحبت می‌کنند. این گشودگی ممکن است در ابتدا دشوار باشد و منجر به اضطراب قبل از شروع روان‌درمانی شود.

در ابتدای جلسات، فرد هنوز تراپیست را نمی‌شناسد و نمی‌داند آیا می‌تواند به او اعتماد کند یا نه. ایجاد اعتماد نیاز به زمان دارد و تا زمانی که این اعتماد شکل نگیرد، ممکن است اضطراب قبل از تراپی ادامه داشته باشد.

 دلایل ترس از مراجعه به تراپیست

برخی از دلایل رایج ترس از مراجعه به تراپیست عبارتند از:

– احساس شرم یا ضعف: بسیاری از افراد فکر می‌کنند مراجعه به تراپیست به معنای پذیرش ضعف یا مشکل شخصیتی است. آن‌ها ممکن است نگران این باشند که اگر به تراپیست مراجعه کنند، به نوعی دیوانه یا روانی شناخته شوند و از این بابت احساس شرم کنند.

– ترس از باز کردن زخم‌های قدیمی: گاهی مرور مجدد تجربیات دردناک می‌تواند فشار روانی زیادی به فرد وارد کند. اگر درمانگر رویکردی گذشته‌نگر داشته باشد، ممکن است فرد از بازگویی مسائل خود امتناع کند.

– احساس کنترل‌پذیری کم: برخی افراد می‌ترسند که در طول درمان کنترل خود را از دست بدهند و مجبور شوند احساسات و تجربیات خود را با فرد دیگری در میان بگذارند. در حالی که فرآیند تراپی به گونه‌ای طراحی شده است که به احساسات و آمادگی مراجع احترام می‌گذارد و هیچ اجبار و فشاری وجود ندارد.

دلایل اضطراب قبل از شروع روان‌درمانی

اضطراب قبل از شروع تراپی می‌تواند به دلایل زیر ایجاد شود:

– قرار گرفتن در موقعیت ابهام و ناآگاهی: برای بسیاری، فرآیند تراپی جدید و ناآشنا به نظر می‌رسد و آن‌ها نمی‌دانند چه چیزی در انتظارشان است. این عدم آگاهی می‌تواند باعث اضطراب شود، زیرا ممکن است آن‌ها نگران باشند که حالشان به اندازه کافی خوب نیست و درمانگر ممکن است وضعیتشان را بدتر کند.

• ترس از قضاوت و رازدار نبودن: مراجعان هنگام مراجعه به تراپیست درباره مسائل خصوصی و حساسی صحبت می‌کنند که شاید حتی به نزدیک‌ترین افراد خود هم نگفته‌اند. این نگرانی که درمانگر ممکن است رازداری نکند یا آن‌ها را قضاوت کند، می‌تواند به اضطراب قبل از شروع روان‌درمانی دامن بزند.

آسیب‌پذیری و بازگو کردن احساسات

یکی از دلایل اضطراب قبل از شروع روان‌درمانی، احساس آسیب‌پذیری ناشی از بازگو کردن دردها و مشکلات است. وقتی افراد درباره زخم‌ها و چالش‌های خود صحبت می‌کنند، ممکن است در موقعیت ضعیف و آسیب‌پذیر قرار گیرند و این احساسات می‌تواند منجر به اضطراب و ترس شود، به ویژه اگر صحبت کردن درباره احساسات برای آن‌ها چالش‌برانگیز باشد یا نقاب قوی بودن را به چهره زده باشند.

 ترس از تغییر

حتی اگر افراد به تغییرات نیاز داشته باشند، پذیرش آن‌ها می‌تواند نگران‌کننده باشد. افراد ممکن است از مواجهه با احساسات سرکوب‌شده، پذیرفتن عواقب تصمیم‌های گذشته یا تغییر الگوهای فکری و رفتاری خود بترسند. این ترس می‌تواند منجر به اضطراب قبل از شروع روان‌درمانی شود. بسیاری از افراد تمایل دارند تا حد امکان از مسئولیت‌پذیری فرار کنند و از زخم‌های خود اجتناب کنند. بنابراین، کسی که با وجود این احساسات به فرآیند درمان ادامه می‌دهد، شجاعت زیادی دارد.

 ترس از برچسب خوردن

گاهی ترس از برچسب خوردن می‌تواند باعث ایجاد اضطراب در شروع روان‌درمانی شود. به عنوان مثال، فرد ممکن است نگران باشد که برچسب اختلال روانی یا مشابه آن را دریافت کند و دیگران از وضعیت او مطلع شوند. این نگرانی می‌تواند موجب ایجاد احساس شرم شود و به همین خاطر اضطراب از تراپی ممکن است در اوایل جلسات مشهود باشد.

 انتظارات غیرواقعی و کمبود تاب‌آوری

تصور غلط دیگری که ممکن است در ذهن افراد وجود داشته باشد، این است که تراپیست به سرعت مشکلات آن‌ها را حل می‌کند یا نتایج فوری و مشخصی باید وجود داشته باشد. اگر افراد با این واقعیت روبه‌رو شوند که تغییرات زمان‌بر هستند، ممکن است از تراپی بترسند یا از شرکت در جلسات خودداری کنند. این وضعیت معمولاً به دلیل کمبود تاب‌آوری و مسئولیت‌پذیری افراد به وجود می‌آید.

تجربیات منفی گذشته (انتقال اضطراب قبلی)

افرادی که قبلاً به تراپیست مراجعه کرده‌اند و مشکلاتشان حل نشده باقی مانده، ممکن است دوباره نگران این مسئله باشند که درمانگر فعلی نیز مانند درمانگر قبلی عمل کند. این تجربیات منفی می‌تواند بار دیگر احساس اضطراب را در آن‌ها بیدار کند.

 نقش تراپیست در کاهش اضطراب قبل از تراپی

تراپیست‌ها آموزش دیده‌اند تا به افراد کمک کنند در جلسات ابتدایی احساس راحتی کنند و رابطه‌ای مبتنی بر اعتماد بسازند. آن‌ها با استفاده از مهارت‌های خاصی مانند ایجاد محیطی امن و غیرقضاوت‌گر، توضیح روند کار و ایجاد فضای اعتماد، تلاش می‌کنند تا اضطراب قبل از شروع روان‌درمانی را کاهش دهند. برخی از این اقدامات شامل:

– گفتگو درباره اهداف و انتظارات: تراپیست معمولاً از مراجع می‌پرسد که چه انتظاری از تراپی دارد، چه چیزهایی او را نگران می‌کند و در طول جلسات می‌خواهد به چه اهدافی برسد. این گفتگو می‌تواند به مراجع کمک کند تا احساس کند تراپیست به او گوش می‌دهد و متعهد به کمک است.

– شفاف‌سازی روند تراپی: توضیح درباره اینکه جلسات چگونه پیش خواهد رفت، چه تکنیک‌هایی استفاده می‌شود و ساختار کلی تراپی به چه صورت است، می‌تواند ناآگاهی و ابهام را کاهش دهد.

– ایجاد فضای آزاد برای بیان احساسات اولیه: تراپیست ممکن است از مراجع بخواهد درباره اضطراب یا نگرانی‌های خود از تراپی صحبت کند، که این بیان می‌تواند به کاهش احساسات منفی کمک کند.