در یک پژوهش بررسی شد؛
امروزه تغییرات سریع در نیاز‌های مشتریان، خلق، توسعه و بهرهبرداری از دارایی‌های فکری را به موضوعی کلیدی درتوسعه فناوری تبدیل کرده است.
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، امروزه تغییرات سریع در نیاز‌های مشتریان، خلق، توسعه و بهرهبرداری از دارایی‌های فکری را به موضوعی کلیدی درتوسعه فناوری تبدیل کرده است.
پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «مدیریت دارایی‌های فکری در پژوهشگاه‌های دولتی ایران» به این موضوع پرداخته‌اند که یکی از نهاد‌های اصلی توسعه‌دهنده فناوری در اغلب کشورها، پژوهشگاه‌های دولتی هستند. اما نگاهی به دستاورد‌های پژوهشگاه‌های دولتی ایران سال‌های گذشته نشان می‌دهد که با وجود توانمندی‌های فراوان در انجام پژوهش، بسیاری از آنها در امر مستند‌سازی و مدیریت دارایی‌های فکری ناموفق عمل کرده‌اند.
* ارتباط توسعه با تولید سرمایه
تولید دانش و توسعه فناوری، نقش کلیدی در پیشرفت اقتصادی یک کشور ایفا می‌کند
در این پژوهش آمده است که تا چند دهه پیش، سیاست‌گذاران فعال در عرصه توسعه اقتصادی در مباحث کلاسیک خود، رتبه اول اهمیت کشورها به توسعه در دستیابی را به تولید سرمایه می‌دادند و در این بین نیروی کار و افزایش واحد‌های تولیدی، صنعتی و خدماتی نیز نقش مهمی ایفا می‌کردند.
این پژوهش مطرح می‌کند که با رشد و توسعه سریع فناوری از اواخر قرن بیستم، خصوصاً فناوری ارتباطات و اطلاعات، مشخص شد که تولید دانش و توسعه فناوری، نقش کلیدی در پیشرفت اقتصادی یک کشور ایفا می‌کند و تقریباً دیگر کسی به دیدگاه کلاسیک تولید سرمایه به عنوان تنها پارامتر اصلی رشد اقتصادی نگاه نمی‌کند.
نکته قابل ذکر در این پژوهش این است که در نگاه جدید؛ تولید، توزیع و کاربرد دانش و فناوری، عامل و محرک اصلی رشد اقتصادی، تولید ثروت و اشتغال در تمامی فعالیت‌های اقتصادی است و برای فرایندهای خلق و ایجاد دانش، اکتساب،اشاعه و کاربرد عملی آن دولتمردان با انجام برنامه‌ریزی دقیق تلاش می‌کنند تا زیرساخت‌های لازم برای پیشرفت اقتصادی دانش‌بنیان را فراهم کنند.
* نظام حمایت از مالکیت فکری در توسعه اقتصاد دانش‌بیان در کشور
در این پژوهش آمده است که یکی از زیرساخت‌های اصلی در توسعه اقتصاد دانش‌بیان در کشورها، نظام حمایت از مالکیت فکری است، زیرا بدون حمایت از دستاورد‌های فکری بشر و ترس پژوهشگران و نخبگان از بهرهبرداری غیرقانونی از آثارشان، امکان رشد و توسعه دانش و فناوری پدید نمی‌آید.
به زعم این پژوهش روند فزاینده وابستگی صنایع دنیا به محصولات و تولیدات خلاقانه بشر دستمای‌های برای بروز و ظهور اقتضائات مدیریتی جدید در راستای بهرهبرداری از مزیت‌های رقابتی فنی و نوآورانه در بازار شده است.
به طور کلی در این پژوهش به این نکته اشاره شده است که در این میان، خلق، توسعه و بهرهبرداری از انواع مختلف دارایی‌های فکری، به عنوان یکی از مهمترین و کلیدی‌ترین عوامل ایجاد مزیت رقابتی مطرح بوده و موفقیت بنگاه‌ها در گروی توانایی نسبی آنها در کسب، توسعه، نگهداری و بهرهبرداری به هنگام از دارایی‌های فکری، درمقایسه با رقبا است.
در این پژوهش آمده است که اهمیت و نقش عمده این دارایی‌ها موجب شد که مدیران عالی در بنگاه‌ها و سازمان‌های فعال در عرصه‌های مختلف اقتصادی و فناوری، به ویژه دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها، موضوع مدیریت دارایی‌های فکری را جدی بگیرند و بخش ویژهای را در ساختار سازمانی خود به این مدیریت اختصاص دهند.
این پژوهش مطرح می‌کند که مشابه سایر حوزه‌های مدیریتی هر سازمان، واحد مدیریت مالکیت فکری نیز دارای وظایف و مسؤلیت‌های ویژهای است که شناخت آنها می‌تواند به مدیران سازمان‌ها در ارائه هرچه بهتر وظایف خود کمک کند.
برمبنای نتایج به دست آمده از این پژوهش پیشنهاد‌هایی در خصوص ارتقای مدیریت مالکیت فکری در پژوهشگاه‌های کشور به شرح زیر ارائه می‌شود:
- ضرورت اهتمام به ممیزی دارایی‌های فکری به صورت دوره‌ای؛
- هدفمند کردن اعتبارات پژوهشی و امتیازدهی براساس سنجش عملکرد پژوهشکده‌های زیرمجموعه در زمینه خلق و بهرهبرداری از دارایی‌های فکری از سوی مدیریت پژوهشگاه‌ها؛
- گسترش امکان ارتباطات بین‌المللی با شرکت‌ها و پژوهشگاه‌های پیشرو در سطح جهان به منظور تعریف پروژه‌های مشترک تحقیقاتی؛
- ضرورت وحدت فرماندهی در مدیریت دارایی‌های فکری و تجاری‌سازی دستاورد‌های پژوهشی در پژوهشگاه‌های کشور؛
- تدوین استراتژی تجاری‌سازی دستاورد‌های پژوهشی پژوهشگاه‌ها؛
- ترویج روحیه کارجمعی وکارآفرینی در میان کارکنان و پژوهشگران با ارائه مشوق‌های لازم برنامه‌ریزی برای استقرار نظام جامع مدیریت دارایی‌های فکری در پژوهشگاه‌ها؛
- آموزش مستمر افراد مرتبط با واحد مالکیت فکری در پژوهشگاه؛
- برگزاری همایش‌های مشترک درمورد مدیریت استراتژیک مالکیت فکری و بهرهبرداری از تجارب پژوهشگاه‌ها و شرکت‌های خارجی فعال در عرصه توسعه فناوری.
این پژوهش به کوشش مهدی گودرزی (عضو هیئت علمی گروه مدیریت صنعتی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی) و و الهه السادات اسماعیلی (کارشناسی ارشد مدیریت فناوری دانشگاه علامه طباطبایی) انجام شده است.
source