به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،ایران در شرایطی به «هفته ملی جمعیت» وارد شده که نشانه‌های هشداردهنده‌ای از روند نزولی نرخ زاد و ولد مشاهده می‌شود. بر اساس اعلام مسئولان وزارت بهداشت، تعداد موالید در سال گذشته با کاهش ۷ درصدی نسبت به سال قبل، به ۹۷۹ هزار تولد رسیده است. این در حالی است که نرخ باروری (TFR) به زیر حد جانشینی ۲.۱ رسیده و تداوم این روند، آینده جمعیتی کشور را تهدید می‌کند.
۱۰ میلیون مجرد در سن ازدواج
دکتر مهرزاد ناصری، معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، از وجود بیش از ۱۰ میلیون جوان مجرد در سن ازدواج خبر داد و تأکید کرد: اگر این جمعیت به تشکیل خانواده و فرزندآوری ترغیب شوند، می‌توان بخش بزرگی از چالش جمعیتی کشور را مهار کرد.
او افزود: البته جوانان با دغدغه‌های متعددی از جمله مسائل اقتصادی، اشتغال و معیارهای متغیر ازدواج روبرو هستند که سیاست‌گذاران باید برای آن‌ها چاره‌اندیشی کنند.
پنجره جمعیتی؛ فرصتی محدود
به گفته ناصری، ایران اکنون در پنجره جمعیتی قرار دارد؛ یعنی جمعیت فعال و مولد (۱۵ تا ۶۵ ساله) کشور در اوج قرار دارد، اما با گذر زمان این پنجره بسته خواهد شد و کشور وارد دوره سالمندی می‌شود. وی هشدار داد: اگر نرخ زاد و ولد افزایش نیابد، کشور با سیاه‌چاله جمعیتی روبرو می‌شود که خروج از آن بسیار دشوار خواهد بود.
فرهنگ‌سازی، آموزش و رسانه‌ها
معاون فنی بهداشت دانشگاه علوم‌پزشکی تهران بر نقش کلیدی فرهنگ‌سازی، آموزش و رسانه‌ها در ترویج ازدواج و فرزندآوری تأکید کرد. به گفته او، برنامه‌های آموزشی در مهدکودک‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز بهداشتی با هدف آشنا کردن گروه‌های سنی مختلف با اهمیت جمعیت و خانواده در حال اجراست.
همچنین کارگاه‌هایی برای زوج‌ها درباره فرزندآوری، سلامت روان و آمادگی جسمی برگزار می‌شود. خدمات ناباروری نیز به‌صورت کاملاً رایگان و تحت پوشش بیمه ارائه می‌شود.
چالش سبک زندگی و تأثیر آن بر باروری
ناصری تغییرات سبک زندگی جوانان، افزایش مصرف دخانیات، گرایش به مصرف داروهای بدنسازی و افزایش سن ازدواج را از عوامل تأثیرگذار در کاهش باروری دانست. به گفته او، فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند اکنون به حدود ۵ سال رسیده و این موضوع احتمال بارداری را در سنین بالاتر کاهش می‌دهد.
افزایش زایمان طبیعی و کاهش سزارین
او همچنین از کاهش نرخ سزارین در مراکز درمانی تهران خبر داد و گفت: با راه‌اندازی کلاس‌های آمادگی زایمان طبیعی و افزایش ظرفیت اتاق‌های زایمان استاندارد (LDR)، تمایل به زایمان طبیعی افزایش یافته است. وزارت بهداشت برنامه‌ریزی کرده تا زایمان طبیعی جایگزین ایمن و ترجیحی سزارین شود.
پیشگیری از سقط جنین و نجات جان ۲۰۰ جنین
به گفته ناصری، دانشگاه علوم‌پزشکی تهران با اجرای طرح‌هایی چون «نفس» و «حسنا»، موفق شده طی سال گذشته از سقط بیش از ۲۰۰ جنین جلوگیری کند. این طرح‌ها با مشاوره ماماها، روانشناسان و همکاری گروه‌های جهادی اجرا می‌شوند و حمایت‌های همه‌جانبه‌ای از مادران ارائه می‌دهند.
تصادفات، تهدیدی برای جوانی جمعیت
او همچنین حوادث ترافیکی را یکی از عوامل پنهان در کاهش جمعیت دانست و گفت: تصادفات جاده‌ای هر سال جان تعداد زیادی از جوانان را می‌گیرد و این موضوع از ابعاد سلامت روانی و اجتماعی نیز کشور را با چالش روبرو می‌کند.
در حالی که ایران وارد مرحله حساس جمعیتی شده، اقدامات برای حفظ جوانی کشور باید با شتاب و هماهنگی بین بخشی ادامه یابد. «فرهنگ‌سازی، آموزش، حمایت اقتصادی و مشارکت رسانه‌ها» چهار رکن اساسی برای عبور از چالش‌های پیش‌رو و تحقق چشم‌انداز «ایران جوان» است.
source