به گزارش پایگاه خبری دانا، پلاستیک یکی از پرکاربردترین مواد در زندگی روزمره ما است. خرید بطری‌های پلاستیکی سبک و بادوام که کاربردهای متنوعی دارند، به بخشی ضروری از زندگی تبدیل شده است. با این حال، افزایش استفاده از پلاستیک در سطح جهانی منجر به تولید زباله‌های پلاستیکی زیادی شده که تهدیدی جدی برای محیط زیست و سلامت انسان به شمار می‌آید. یکی از نگرانی‌های عمده در مورد آلودگی پلاستیک، تأثیر ذرات پلاستیکی بر هورمون‌های انسانی است. در این وبلاگ از استارپت، به بررسی چگونگی تأثیر این ذرات بر هورمون‌های جنسی و خطرات احتمالی مرتبط با آن خواهیم پرداخت.
ذرات پلاستیک و هورمون‌های جنسی
ذرات پلاستیکی که به میکروپلاستیک‌ها معروفند، قطعات ریز پلاستیکی با اندازه کمتر از 5 میلی‌متر هستند. این ذرات در محصولات مختلفی مانند لوازم آرایشی، مواد پاک‌کننده و منسوجات وجود دارند و از تخریب اقلام بزرگ‌تر پلاستیکی مانند کیسه‌ها و بطری‌ها به وجود می‌آیند. میکروپلاستیک‌ها می‌توانند به زنجیره غذایی وارد شده و در بدن موجودات، از جمله انسان، تجمع یابند.
تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض ذرات پلاستیکی می‌تواند هورمون‌های جنسی را در مردان و زنان تحت تأثیر قرار دهد. هورمون‌های جنسی نقش حیاتی در رشد و عملکرد اندام‌های تناسلی ایفا می‌کنند و در حفظ ویژگی‌های جنسی مؤثر هستند. تستوسترون، استروژن و پروژسترون از جمله هورمون‌های اصلی در انسان هستند و هر گونه اختلال در سطح آنها می‌تواند عواقب جدی برای سلامت انسان به همراه داشته باشد.
در زنان، قرار گرفتن در معرض ذرات پلاستیکی با کاهش سطح استروژن مرتبط است که می‌تواند منجر به بی‌نظمی قاعدگی و ناباروری شود. تحقیقات نشان داده‌اند که زنانی که سطح بالاتری از ذرات پلاستیکی در ادرار خود دارند، دچار سیکل‌های قاعدگی نامنظم‌تری هستند. همچنین، قرار گرفتن در معرض این ذرات می‌تواند تعداد تخم‌های زنده در موش‌های ماده را کاهش دهد.
در مردان، این قرارگیری با کاهش سطح تستوسترون مرتبط است که می‌تواند عواقب متعددی از جمله کاهش توده عضلانی، کاهش میل جنسی و اختلال نعوظ را به همراه داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که مردانی با سطح بالای ذرات پلاستیکی در ادرار، تستوسترون کمتری دارند.
مکانیسم اثر ذرات پلاستیک بر هورمون‌های جنسی هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما برخی تحقیقات نشان می‌دهند که این ذرات ممکن است به عنوان مختل‌کننده‌های غدد درون‌ریز عمل کنند. این مواد شیمیایی می‌توانند با عملکرد طبیعی هورمون‌ها مداخله کنند و منجر به مشکلات جدی سلامتی شوند.
خطرات مرتبط با ذرات پلاستیک و هورمون‌های جنسی
خطرات ناشی از ذرات پلاستیک و تأثیر آنها بر هورمون‌های جنسی قابل توجه است. هر گونه تغییر در سطح این هورمون‌ها می‌تواند تأثیرات جدی بر سلامت انسان داشته باشد. برای نمونه، کاهش استروژن در زنان ممکن است به بی‌نظمی قاعدگی، ناباروری و افزایش خطر پوکی استخوان منجر شود. در مردان، کاهش تستوسترون می‌تواند باعث مشکلاتی مانند کاهش توده عضلانی و اختلال نعوظ شود.
علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض ذرات پلاستیک با مشکلات دیگر سلامتی مانند سرطان، اختلالات عصبی و مشکلات رشدی در کودکان نیز مرتبط است. به‌عنوان مثال، قرار گرفتن در معرض بیسفنول A (BPA) می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.
خطرات ناشی از این ذرات به‌ویژه برای جمعیت‌های آسیب‌پذیر مانند زنان باردار و کودکان نگران‌کننده است. قرار گرفتن در معرض ذرات پلاستیک در دوران بارداری می‌تواند مشکلات رشدی در جنین ایجاد کند و در دوران کودکی نیز تأثیرات طولانی‌مدتی بر سلامت و رشد فرد داشته باشد.
در نتیجه، ذرات پلاستیک می‌توانند هورمون‌های جنسی را در مردان و زنان تحت تأثیر قرار دهند و این موضوع می‌تواند عواقب جدی برای سلامت انسان داشته باشد. برای کاهش این خطرات، ضروری است که اقداماتی برای کاهش آلودگی پلاستیک انجام شود. این اقدامات شامل کاهش استفاده از پلاستیک‌های یکبار مصرف، دفع صحیح زباله‌ها و حمایت از طرح‌های ترویج جایگزین‌های پایدار برای پلاستیک است.
به‌طور خلاصه، آلودگی پلاستیک یک تهدید جدی برای سلامت انسان است و تأثیرات آن بر هورمون‌های جنسی تنها یکی از جنبه‌های خطرناک این مسئله است. بنابراین، اقدام مشترک افراد، دولت‌ها و مشاغل برای کاهش آلودگی پلاستیکی و حفاظت از سلامت نسل‌های آینده ضروری است.
source