افزایش گرمای شدید و دعاوی اقلیمی در استرالیا؛ زنگ خطر برای سلامت عمومی

1

بر اساس تازه‌ترین گزارش MJA–Lancet Countdown، مواجهه استرالیا با گرمای شدید به طور چشمگیری افزایش یافته و این کشور اکنون یکی از کانون‌های جهانی دعاوی قضایی مرتبط با تغییرات اقلیمی به شمار می‌رود.

در این گزارش که امروز منتشر شده، آمده است که در دو دهه گذشته، شاخص “گرمای اضافی” در سراسر کشور ۳۷ درصد افزایش یافته است؛ موضوعی که نگرانی‌ها درباره پیامدهای بهداشتی گرمای بیشتر را افزایش داده است.

پروفسور پل بگز از دانشگاه مک‌کواری و مدیر مرکز لانست کانت‌داون در اقیانوسیه، نویسنده اصلی این گزارش است. او معتقد است که:

«از دهه ۱۹۷۰ تاکنون، دفعات گرماهای آسیب‌زا برای سلامت به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است.»

اظهارات او بازتابی از نتیجه‌گیری کلی این گزارش است که ارتباط بین سلامت و تغییرات اقلیمی را در پنج حوزه اصلی بررسی می‌کند: خطرات و پیامدهای بهداشتی، برنامه‌ریزی برای سازگاری، اقدامات کاهش‌دهنده، اقتصاد و مالی، و مشارکت عمومی و سیاسی.

افزایش دعاوی قضایی مرتبط با اقلیم در استرالیا

یکی از ویژگی‌های جدید گزارش امسال، شاخصی برای اندازه‌گیری نرخ دعاوی قضایی مرتبط با تغییرات اقلیمی است. این شاخص نشان می‌دهد که استرالیا دومین کشور از نظر تعداد پرونده‌های قضایی در این زمینه در جهان است.

بگز در این‌باره می‌گوید:

«در یازده پرونده اقلیمی استرالیا در فاصله سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳، سلامت به‌عنوان یک مسئله کلیدی مطرح شده است.»
«دادگاه‌ها شواهد دقیق و مفصلی را درباره اینکه تغییرات اقلیمی چگونه به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت مردم تأثیر می‌گذارد، به‌ویژه بر گروه‌های آسیب‌پذیر، بررسی کرده‌اند.»

افزایش این دعاوی بخشی از تصویری گسترده‌تر است که نشان می‌دهد آمادگی استرالیا برای مقابله با آسیب‌های ناشی از اقلیم هنوز با چالش‌های جدی روبه‌روست.

فشار بر سیستم‌های بهداشتی و اقلیمی استرالیا

در این گزارش، برخی از نقاط ضعف اصلی تلاش‌های استرالیا در مدیریت پیوند بین اقلیم و سلامت برجسته شده است. یکی از نگرانی‌های مهم، کاهش ۱۷ درصدی تعداد آتش‌نشانان داوطلب در طول هفت سال گذشته است که توان کشور را برای مقابله با آتش‌سوزی‌های جنگلی تضعیف می‌کند.

مسئله دیگر، سلطه سوخت‌های فسیلی در تولید انرژی است. اگرچه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر رو به افزایش است، اما منابع پرکربن همچنان سهم بزرگی در انتشار گازهای گلخانه‌ای دارند.

بخش بهداشت و درمان نیز سهم قابل‌توجهی در انتشار این گازها دارد. در سال ۲۰۲۱، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای از سوی بخش سلامت به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۱۰ رسید؛ نتیجه‌ای که تا حدی ناشی از تغییرات الگوی ارائه خدمات در دوران همه‌گیری کووید-۱۹ بود.

با این حال، همین روند نشان‌دهنده نیاز فوری به ایجاد چارچوب‌هایی است که ردپای کربنی خدمات درمانی را کاهش دهند.

پیشرفت‌هایی در برنامه‌ریزی اقلیمی و سلامت

با وجود چالش‌ها، گزارش از پیشرفت‌های دلگرم‌کننده‌ای نیز خبر می‌دهد. دولت استرالیا به‌تازگی اولین ارزیابی ملی ریسک‌های اقلیمی را تکمیل کرده که در آن، سلامت و حمایت‌های اجتماعی به‌عنوان یکی از یازده اولویت اصلی شناسایی شده‌اند.

پروفسور هیلاری بامبریک، یکی از نویسندگان گزارش و مدیر مرکز ملی اپیدمیولوژی و سلامت جمعیت در دانشگاه ملی استرالیا، در این‌باره می‌گوید:

«سال گذشته، استرالیا گامی حیاتی در درک ارتباط بین ریسک‌ها در بخش‌های مختلف برداشت.»
«این ارزیابی باید منجر به برنامه‌ریزی و واکنش هماهنگ‌تر در برابر تغییرات اقلیمی فزاینده و خطرناک شود تا از سلامت و رفاه مردم بهتر محافظت شود.»

استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نیز در استرالیا همچنان روندی صعودی دارد و اکنون تقریباً ۴۰ درصد برق تولیدی کشور از منابع پاک تأمین می‌شود. زیرساخت‌های انرژی پاک در مقیاس کوچک و بزرگ نیز در حال گسترش‌اند.

نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر برای پایداری انرژی

با این حال، چالش‌هایی باقی مانده است. پروفسور استفان تروک، مدیر مرکز تحول بازار انرژی در دانشگاه مک‌کواری، می‌گوید:

«تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر با سرعت در حال افزایش است و سهم منابع فسیلی رو به کاهش است، اما برای اطمینان از پایداری عرضه برق، نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر در منابع تجدیدپذیر و ذخیره‌سازی انرژی وجود دارد.»

افزایش محبوبیت خودروهای برقی در استرالیا

محبوبیت خودروهای برقی نیز رو به افزایش است. در سال ۲۰۲۳، رکورد فروش ۹۸٬۴۳۶ دستگاه خودرو برقی ثبت شد که ۸.۴۷ درصد از کل فروش خودروهای جدید کشور را شامل می‌شود.

در حالی که استرالیا امسال از فاجعه‌های اقلیمی بزرگ گریخت، کشور همسایه‌اش نیوزیلند با طوفان گابریله و سیل‌های شدید مواجه شد.

پروفسور آلیستر وودوارد از دانشگاه اوکلند می‌گوید:

«یکی از نقاط قوت این گزارش، بررسی دیدگاه‌های دو سوی تاسمان است. اگرچه استرالیا و نیوزیلند از نظر جغرافیایی متفاوت هستند، اما هر دو در معرض فشارهای ناشی از تغییرات اقلیمی قرار دارند و می‌توانند از پاسخ‌های سیاسی و سیستم‌های بهداشتی یکدیگر درس بگیرند.»

پنج سال سرنوشت‌ساز در پیش رو

گزارش تأکید می‌کند که پنج سال آینده برای کاهش گازهای گلخانه‌ای و حرکت قاطعانه به‌سوی انرژی‌های تجدیدپذیر، حیاتی خواهد بود. در همین حال، پژوهش‌های علمی درباره پیوند سلامت و اقلیم در استرالیا نیز رشد چشمگیری داشته‌اند. تنها در سال ۲۰۲۳، تعداد ۵۲۵ مقاله علمی در این حوزه منتشر شده که نسبت به سال قبل، ۲۹ درصد افزایش داشته است.

از زمان آغاز به کار خود در سال ۲۰۱۷، پروژه MJA–Lancet Countdown هر سال گزارشی درباره عملکرد استرالیا در حوزه سلامت و اقلیم منتشر می‌کند.

نسخه امسال توسط ۲۵ کارشناس از ۱۵ مؤسسه در استرالیا، نیوزیلند، بریتانیا و ایالات متحده تهیه شده و تلاش دارد تا علوم اقلیمی، بهداشت عمومی، سیاست انرژی، اقتصاد و پژوهش‌های زیست‌محیطی را در قالبی یکپارچه بررسی کند.

نویسندگان این گزارش در نظر دارند که در نسخه‌های آینده، شاخص‌هایی را درباره سلامت بومیان استرالیا و جزایر تنگه تورس در بستر اقلیم در حال تغییر، و همچنین تأثیرات روانی ناشی از افزایش دمای زمین اضافه کنند.

این گزارش در ژورنال پزشکی استرالیا (Medical Journal of Australia) منتشر شده است.