زنجیره ارزش جهانی (GVC) به شبکههای پیچیدهای از تولید و تجارت اشاره دارد که در آن تولید محصولات و خدمات در چندین کشور تقسیم شده و در نهایت به بازارهای جهانی عرضه میشود. در این فرایند، هر کشور در بخشی از تولید یا خدمات، ارزش افزودهای را به محصول اضافه میکند.
زنجیره ارزش جهانی (GVC) به شبکههای پیچیدهای از تولید و تجارت اشاره دارد که در آن تولید محصولات و خدمات در چندین کشور تقسیم شده و در نهایت به بازارهای جهانی عرضه میشود. در این فرایند، هر کشور در بخشی از تولید یا خدمات، ارزش افزودهای را به محصول اضافه میکند. برای ایران، بهعنوان کشوری با منابع غنی طبیعی و نیروی کار جوان و تحصیلکرده، ورود به زنجیره ارزش جهانی بهویژه در بخشهای مختلف اقتصادی میتواند فرصتی برای توسعه اقتصادی و افزایش صادرات واسطه و نهایی باشد. ایران با توجه به تحریمهای اقتصادی، چالشهای زیادی در ورود به زنجیره ارزش جهانی داشته و دارد. بااینحال، برخی از بخشهای اقتصادی ایران، بهخصوص در حوزه نفت، گاز و معدن، محصولات پتروشیمی و صنایع دستی، جایگاه خاصی در زنجیره ارزش جهانی دارند. محصولات نفتی و پتروشیمی و معدنی ایران به کشورهای مختلف صادر میشود و در فرایندهای تولیدی بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار میگیرد. از سوی دیگر، صنایع دستی ایران بهعنوان یک محصول فرهنگی با ارزش افزوده بالا، در بازارهای جهانی تقاضای زیادی دارد. ایران با چالشهای متعددی برای حضور فعالتر در زنجیره ارزش جهانی روبهرو است. ازجمله این چالشها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– تحریمهای بینالمللی: تحریمهای اقتصادی علیه ایران، مانعی جدی برای دسترسی به بازارهای جهانی و جذب سرمایهگذاری خارجی است. این تحریمها باعث شده تا تولیدکنندگان ایرانی نتوانند به راحتی در زنجیرههای ارزش جهانی مشارکت کنند.
source