ساعت 24 – انسان موجودی بیشتر و بهتر خواه است، این خواستهها بدلیل محدودیتهای گوناگون به جایی میرسد که هر انسانی ناچار میشود خواستههای خود را از نظر اهمیت درجه بندی کند و حتی در برخی دورهها خواستههایی را برای مدتی نامعلوم کنار بگذارد. ۱۴۰۳/۷/۲۴
بر اساس نظریه مازلو تامین مسکن، پوشاک و نان و آب یا غذا نیازهای نخستین هر انسانی است و بیشترین کوشش انسانها بویژه در کشورهای فقیرتر جهان برآورده کردن این کالاهاست، به میزانی که این کالاها با کیفیت مطلوب تامین شود انسان احساس میکند به سطحی از رفاه رسیده است.
خواسته نخستین هر انسانی در این دنیای بزرگ در هر سرزمینی با هر گرایش سیاسی – فرهنگی همین افزایش رفاه و رسیدن به نقطه مطلوب است، برخی سیاستمدارها بویژه در کشورهایی که توسعه نیافتهاند باور دارند برآورده کردن این میزان رفاه مادی کار آسانی است و میتوان با استفاده درست از ثروتهای طبیعی و نیز کوششهای شهروندان و برنامه ریزی دولت به عنوان نیرومندترین نهاد سیاسی، شهروندان را به رفاه رساند.
در ایران نیز این گونه سیاستمدارها وجود دارند و شوربختانه قدرت سیاسی به معنای توانایی وادار کردن شهروندان که خواسته آنها را بپذیرند در اختیار آنهاست، این دسته از سیاست مداران کمیابی منابع در برابر زیاده خواهی ذاتی انسان را قبول ندارند و میگویند خداوند به میزان کافی منابع طبیعی در اختیار ایرانیان قرار داده است.
به این ترتیب باید به آنها تفهیم کرد پس چرا میلیونها خانوار ایرانی از داشتن مسکن مطلوب و حتی نامطلوب رنج میبرند و بخش عمدهای از رفاه مادی را از دست دادهاند، به این دسته از سیاستمداران باید تفهیم کرد که چرا با وجودی که ایران دارای دومین منابع گاز طبیعی و نیز چهارمین یا پنجمین دارنده منابع نفت خام جهان است و نیز سرزمینی پهناور دارد، نشده است غذای با کیفیت دارای انواع مواد لازم برای بدن در اندازه میانگین جهانی در ایران تولید شود. درصد کسانی که زیر خط میانگین مصرف جهانی گوشت، برنج و دیگر مواد مهم غذایی مصرف دارند در ایران روندی فزاینده یافته است، ایرانیان علاوه بر اینکه در تامین نیازهای اولیه با دشواری فزاینده روبرو شدهاند در تامین کالاها و خدمات برتر مثل امنیت، آسایش ذهن و روان، شادی و سرور نیز با کمبودهای ترسناک دست و پنجه نرم میکنند، چرا شهروندان ایرانی بهاندازه کافی و لازم رفاه و آسایش ندارند؟
واقعیت این است که نهادهای تاسیس شده برای این کار از کارآمدی لازم برخوردار نیستند، این در حالیست که شهروندان بخشی از درآمد خود را و نیز بخشی از حقوق طبیعی را به دولت و دیگر نهادها دادهاند تا راه را برای بدست آوردن رفاه بیشتر باز کنند.
به نظر میرسد پرسشهایی که در این نوشته کوتاه طرح شد، دغدغه بسیاری از دانشمندان از جمله اقتصاد دانان است، سه برنده نوبل اقتصاد ۲۰۲۴ با واکاویهای دراز مدت خود کوشش کردهاند به این پرسش یک پاسخ راهگشا و کار ساز بدهند که نهادهای تاسیس شده در کشورها و جهان چگونه میتوانند رفاه آدمیان را افزایش داده و چگونه ممکن است با درک نادرست از ماهیت نهادها رفاه را کاهش دهند، اقتصاد دانان ورزیدهای در جهان باور دارند مدیران یک کشور تا روزی که به درک درست و کارشناسانه از نهاد آزادی نرسند دیگر فعالیت ها کاهنده رفاه خواهد بود.
source