برق رفت؛ اما این‌بار در بیمارستان‌ها

ثنا یوسفی: تابستان گذشته برای مردم آغشته به تحمل گرمای دوچندان بود. این افزایش دما هیچ ارتباطی به وضعیت هوا، تغییرات اقلیمی یا گرمایش جهانی نداشت. این، قطع پیاپی برق در شهرهای مختلف کشور، در طول شبانه‌روز بود که استهلاک تابستان را برای مردم بیش‌از‌پیش کرده بود. قطعی برق در برخی از شهرها و حتی محلات پایتخت با دو مرتبه در طول روز رسیده بود و هر‌کدام‌شان هم گاهی تا سه ساعت طول می‌کشید. این اتفاق ناگهانی در روزهای گرم تابستان، بسیاری از مشاغل و اصناف را با مشکلات و چالش‌های زیادی روبه‌رو کرد. بسیاری از ادارات دولتی، شرکت‌های خصوصی، مرغ‌داری‌ها و مراکزی که برای انجام کارهای‌شان نیاز به خدمات اینترنتی داشتند، ازجمله این موارد بودند؛ اما در‌این‌میان شنیدن خبر «برق رفت»، در بیمارستان‌ها متفاوت بود؛ چراکه اینجا همان نقطه‌ای بود که سلامت و جان انسان‌ها تحت خطر قرار می‌گرفت و کوچک‌ترین اختلالی می‌توانست به قیمت جان انسانی تمام شود. اما با وجود سیستم‌های برق اضطراری در بیمارستان‌ها تا زمانی که برق اضطراری وصل شود، سطح فشار اکسیژن کاهش پیدا کرده و شرایط را برای بیماران آی‌سی‌یو که به دستگاه تنفسی نیاز دارند، سخت می‌کند. همچنین باید تأکید کرد بیمارستان‌هایی که سیستم برق اضطراری و ایمنی مناسبی ندارند، در این مواقع بحران و مصائب بیشتری را تجربه می‌کنند. سی‌تی‌اسکن و سونوگرافی از کار می‌افتد، سیستم‌ها قطع می‌شود و خبری از دارو نخواهد بود. قطع برق علاوه بر آسیب جانی، زیان اقتصادی نیز به کشور وارد می‌کند، چراکه سلامت تجهیزات و زیرساخت‌های بیمارستان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. با توجه به این شرایط نکته درخور‌توجه این است که چند درصد از بیمارستان‌ها از ایمنی کافی برخوردارند؟ در همین راستا و طبق اظهارات مدیرعامل آتش‌نشانی تهران دوسوم بیمارستان‌های پایتخت کشور پرخطرند. مدیرعامل آتش‌نشانی درباره ایمنی ساختمان‌ بیمارستان‌های تهران گفته بود: طبق اعلام وزارت بهداشت در استان تهران 189 بیمارستان داریم. از این 189 بیمارستان، 52 بیمارستان امن تأییدیه گرفتند. در حقیقت، 125 ساختمان در بررسی ما پر‌خطرهستند؛ یعنی دوسوم بیمارستان‌های تهران پرخطر محسوب می‌شوند. واضح است که این بیمارستان‌های پرخطر تهدید‌کننده جان مردم هستند.

دکتر نادر توکلی در نشستی خبری با اشاره به تخلیه‌ یکی از ساختمان‌های بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) گفت: موضوع بیمارستان‌های قدیمی مبتلابه کل کشور است. آمارهای متفاوتی وجود دارد که اکثر این آمارها بیانگر این است که فرسودگی نسبی در ناوگان ارائه خدمات بیمارستانی وجود دارد. ارزیابی‌ها درباره ایمنی و امنیت ساختمان در سه حوزه انجام می‌شود که شامل ایمنی سازه‌ای، غیرسازه‌ای و عملکردی در زمان بحران است که در هر سه حوزه بحث می‌شود. ایمنی سازه مربوط به بنا و فونداسیون است، ایمنی غیرسازه‌ای معطوف به عناصری کمک‌کننده به برقراری امنیت ساختمان مانند آسانسورها، برق، مکانیک، تأسیسات گرمایشی، اعلان و اطفای حریق و… است و ایمنی عملکردی هم به ساختار چیدمان کمیته‌های مدیریت بحران بیمارستان بازمی‌گردد. در حقیقت باید تأکید کرد که نه‌تنها ایمنی ساختمان بیمارستان‌ها موضوع مهمی است، بلکه باید اشاره کرد تجهیرات نامناسب و پیش‌بینی‌نکردن فرایند قطعی برق آسیب جانی و مالی در پی دارد. در همین سال‌های اخیر شاهد مرگ تعدادی از افراد بر اثر قطعی برق در دوره کرونا بودیم. به نقل از تجارت‌نیوز، یک فوق تخصص آی‌سی‌یو در این زمینه اعلام کرد: در حد فاصل قطع برق و اتصال دوباره دستگاه ونتیلاتور به برق اضطراری، حیات بیماران کرونا به خطر جدی می‌افتد و حتی آنها جان می‌سپارند.

همچنین دکتر هاشمیان، فوق تخصص آی‌سی‌یو، در‌این‌باره گفت: در حد فاصل قطعی برق و اتصال دوباره دستگاه‌های ونتیلاتور به بیماران کووید-۱۹، امکان مرگ این بیماران افزایش می‌یابد و فاجعه رخ می‌دهد. او افزود: مسئله‌ای که درباره قطعی برق و مواجه‌شدن این شرایط برای دستگاه‌های ونتیلاتوری که وزارت بهداشت در اختیار بیمارستان‌ها قرار داده، وجود دارد، این است که وزارت بهداشت بدون هماهنگی و بررسی انجمن این دستگاه‌های ونتیلاتور را خریداری کرده است. آنها با قطعی برق دچار اختلال شدید در عملکرد می‌شوند. دستگاه ونتیلاتور تلویزیون نیست که با متصل‌شدن به برق اضطراری عملکردش بدون اختلال ادامه داشته باشد. کیفیت دستگاه ونتیلاتور کاملا دچار افت می‌شود. برق اضطراری کیفیت عملکرد را کاهش می‌دهد و فشار اکسیژن کم می‌شود و بیمار از دست می‌رود.

او درباره اینکه چند درصد بیماران مبتلا به کرونا در ایران در حد فاصل قطع برق و اتصال دوباره به برق اضطراری دچار افت اکسیژن حیاتی شده و جان خود را از دست داده‌اند، گفت: نمی‌دانیم. وزارت بهداشت به صورت دقیق علت مرگ بیماران کووید را اعلام نکرده است. این جزء اسرار طبقه‌بندی‌شده وزارت بهداشت است که تحت هیچ شرایطی اعلام نمی‌شود. تیم جدید وزارت بهداشت شاید بتواند جزئیات فوت را یافته و اعلام کند تا آمار دقیق مرگ‌و‌میر کرونایی مشخص شود. در دوره کرونا دستگاه اکسیژن از حیاتی‌ترین نیازها برای بیماران کووید به‌ شمار می‌رفت.

دکتر حسین کرمان‌پور نیز درباره مشکل قطعی برق و چالش‌هایی که برای بیمارستان‌ها ایجاد می‌کند، گفت: یکی از معضلاتی که در دوره کرونا پدیدار شد، بحث اکسیژن بود. به‌طوری‌که در بسیاری از بیمارستان‌ها، به دلیل حجم بالای بیمارانی که وجود دارند، اکسیژن بیش از میزان مصرفی که برای هر بیمارستان محاسبه شده بود و در شرایط قبل از کرونا طبیعی بود، مورد نیاز است. با توجه به اینکه بیمارستان‌ها بر‌اساس یک‌سری استانداردها ساخته شده بودند، بسیاری از بیمارستان‌ها در دوره همه‌گیری کرونا به‌ویژه در اوج پیک‌ها با کمبود اکسیژن مواجه می‌شدند که البته بعد از آن با کمک خیران و دولت مقداری این مشکل بیمارستان‌ها رفع شد. حال دیگر فکر نمی‌کردیم که با وجود اینکه اکسیژن فراهم شده، یک روز برق هم قطع می‌شود. او افزود: البته بیمارستان‌های سطح شهرهای کلان اغلب به برق اضطراری، دیزل و ژنراتور مسلح هستند؛ ولی خروج برق از برق شهری و ورود به برق اضطراری مدت‌زمانی نیاز دارد و تا زمانی که این اتفاق بیفتد، یک کاهش محسوس در فشار اکسیژن ایجاد می‌کند، زیرا برق یک لحظه می‌رود و مجددا برقرار می‌شود. کرمان‌پور ادامه داد: همین موضوع باعث می‌شود که اولا سطح فشار لازم اکسیژن به‌ویژه برای «آی‌سی‌یو»ها کاهش می‌یابد که گاهی همین موضوع می‌تواند به بیماران آسیب برساند. حال اگر برنامه‌ای وجود داشته باشد و برای بیمارستان مشخص باشد که در چه ساعتی باید برق قطع شود، می‌توان تمهیداتی انجام داد؛ بنابراین قطع برق افتی را در سطح اکسیژن ایجاد خواهد کرد. او تأکید کرد: نکته دوم این است که قطعی‌های مکرر با توجه به زیرساخت‌هایی که در اکثر بیمارستان‌ها قدیمی هستند، خودش به وسایل و ابزاری آسیب می‌رساند که قیمت‌های میلیاردی دارند. به هر حال در وضعیت تحریم، نداشتن ارز برای خرید تجهیزات پزشکی و… اینکه خودمان هم صدمه‌ای وارد کنیم، مشکل‌ساز می‌شود.

این پزشک اورژانس با بیان اینکه باید به تمام این موارد فکر شود، گفت: در‌حال‌حاضر به این موضوعات فکر نشده است. واقعا اگر وزارت نیرو فکر می‌کند که با این قطعی در آینده هم مواجهیم، باید بنشینند و با بیمارستان‌ها اعم از دولتی و خصوصی صحبت کنند تا تمهیدات لازم اندیشیده شود. در سال گذشته هم مشکلاتی بابت قطعی برق در تابستان ایجاد شد که شرکت برق صحبت‌هایی را با بیمارستان‌ها انجام داد و با هم همفکری کرده و راه‌حل‌هایی انجام شد. حتی برخی بیمارستان‌ها با شرکت برق توافق کردند که در ساعاتی اجازه دهند که برق‌شان قطع شود تا برق شهر تأمین شود. کرمان‌پور تأکید کرد: باید توجه کرد که برخلاف ادارات دولتی، نمی‌توان به بیمارستان گفت که کولرت را خاموش کن، زیرا در‌این‌صورت حرارت بدن بیمار بالا رفته و به بیمار ضربه می‌زند. ما مجبوریم همه دماها را در حد متعارف ۲۴ درجه نگه داریم. در‌عین‌حال تهویه باید حتما در بیمارستان باشد و واجب است تا بیماران، بیماری را به یکدیگر منتقل نکنند؛ بنابراین می‌توان با یک هماهنگی و هم‌افزایی ساعت‌هایی را که بیمارستان‌ها در پیک نیستند و می‌توانند روی دیزل ژنراتور روند، این کار را انجام دهند تا شرکت‌های برق بتوانند برق شهر را تأمین کنند و در مقابل ساعت‌هایی که پیک کار بیمارستان‌ها است، برق‌شان قطع نشود. سال گذشته در تابستان در منطقه ۱۲ تهران با شرکت برق چنین توافقی انجام شد. اگر همدل شوند، می‌توان چنین اقداماتی انجام داد. هنوز برنامه‌ای به بیمارستان‌ها نداده‌اند اما ظاهرا این‌طور شده که از قبل اعلام کنند.

کرمان‌پور درباره مشکلاتی که قطعی برق ممکن است برای بیمارانی که در منزل اکسیژن مصرف می‌کنند، ایجاد کند، گفت: اگر بیماران در منزل از کپسول‌های معمولی سنتی استفاده می‌کنند، اتفاقی نمی‌افتد، زیرا آنها به کپسول سنتی وصل هستند و به قطعی برق کاری ندارند. اما بیمارانی هم هستند که از آنجایی که آسیب ریوی‌شان زیاد بوده، تا مدت‌ها باید از دستگاه‌های اکسیژن‌ساز استفاده کنند و آن‌ را خریداری کرده یا اجاره کنند که اینها به برق نیاز دارند و اگر برق قطع شود، اکسیژن این بیماران هم قطع می‌شود و می‌تواند آسیب‌شان را جدی کند. درعین‌حال برخی بیماران به دلیل کاهش تخت‌های آی‌سی‌یو، در خانه تحت مراقبت قرار می‌گیرند و بخشی از تکنولوژی که بالای سرشان در منزل است، برقی است و اگر برق قطع شود، نمی‌توان وضعیت آنها و سطح اکسیژن خون و… را رصد کرد و ممکن است آسیب جدی به آنها وارد شود و آنها جداً استرس دارند. اما بعد از دوره کرونا این قطعی برق همچنان معضلی است که نقطه پایانی ندارد.

به گزارش همشهری آنلاین در مرداد‌ماه 1403، رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان پس از قطعی برق در بیمارستان دکتر پیروز لاهیجان در این مرکز درمانی حضور یافت و به بررسی مشکل و مدیریت وضعیت این مرکز درمانی پرداخت. در پی این اتفاق هم دکتر اسماعیل علیپور، رئیس بیمارستان برکنار و دکتر محمد هاتف، متخصص طب اورژانس، به‌عنوان سرپرست منصوب شد.

دکتر محمدتقی آشوبی، رئیس علوم پزشکی گیلان، درباره قطعی برق این بیمارستان گفت: صبح امروز برق بیمارستان دکتر پیروز لاهیجان قطع و بلافاصله کمیته بحران در شهرستان و مرکز استان تشکیل شد و فرماندار و نمایندگان دیگر ادارات شهرستان در بیمارستان حضور یافتند.

به منظور جلوگیری از هرگونه اتفاق احتمالی برای بیماران، یک دستگاه اتوبوس‌آمبولانس و هشت دستگاه آمبولانس به بیمارستان دکتر پیروز اعزام شد. او ادامه داد: در همین حین به دو بیمارستان کوثر آستانه اشرفیه و شهید حسین‌پور لنگرود به منظور افزایش ظرفیت تخت‌های آی‌سی‌یو و سی‌سی‌یو برای انتقال احتمالی بیماران آماده‌باش داده شد. به بیمارستان شفا و میلاد لاهیجان نیز آماده‌باش کامل دادیم که در صورت نیاز بتوانیم بیماران را به آنجا منتقل کنیم. با توجه به اقدامات به‌موقعی که در فرمانداری لاهیجان انجام شد، در نهایت‌ برق بیمارستان وصل شد و هیچ‌گونه اتفاقی در بیمارستان رخ نداد و اوضاع کاملا تحت کنترل است. آشوبی با اشاره به اینکه شخصا با حاضر‌شدن در دو بخش سی‌‌سی‌یو و آی‌سی‌یو وضعیت بالینی تمامی بیماران را مورد بررسی قرار دادم، تأکید کرد: وضعیت همه بیماران طبیعی و نرمال بود با این وجود همکارانی از مرکز استان شامل متخصصان طب اورژانس و بیهوشی را اضافه‌تر مستقر کردیم که چند ساعتی در بیمارستان حضور داشته باشند تا کاملا از عادی‌بودن شرایط اطمینان حاصل کنیم و بتوانیم خدمات درمانی مناسبی را به بیماران ارائه دهیم. به گفته رئیس علوم پزشکی گیلان، با اینکه بیمارستان دارای ژنراتور است،‌ به دلیل مشکل فنی از مدار خارج شد و در حال حاضر به دنبال جایگزینی ژنراتور دیگری هستیم.

مرگ سه بیمار بر اثر قطعی برق در بیمارستان بوعلی زاهدان

«پنجم تیرماه 1400 بود که در بیمارستان بوعلی زاهدان، با قطعی و نوسان ناگهانی برق، شرایط سختی برای کادر درمان رقم خورد و همان زمان اعلام شد ‌‌سه نفر از بیماران بستری در این مرکز درمانی جان خود را به‌ دلیل خاموشی دستگاه‌های اکسیژن‌ساز از دست داده‌اند».

همان روز انگشت اتهام به سمت اداره برق استان نشانه گرفته و اعلام شد ‌مرگ بیماران به‌ دلیل قطعی برق رخ داده است. این در حالی است که مسئولان شرکت توزیع برق استان در اطلاعیه‌ای تأکید کردند ‌قطع برق از سوی آنها نبوده است. با اینکه شاهدان عینی از کادر درمان و همراهان بیمار تأکید می‌کنند که این سه بیمار به‌ دلیل قطعی برق و از کار افتادن دستگاه‌های اکسیژن‌ساز جان خود را از دست داده‌اند، اما مسئولان بیمارستان بوعلی در گفت‌وگو با همشهری، مرگ این سه بیمار را در پی قطعی برق تأیید نکرده و اعلام می‌کنند ‌این بیماران به‌ دلیل مشکل جسمی‌ جان‌شان را از دست داده‌اند.

‌روایت شاهدان عینی

شنبه هفته دوم مرداد روز پرحادثه‌ای برای بیمارستان بوعلی زاهدان بود. کسانی که آن روز در بیمارستان بودند، می‌گویند برق ساعت ۱۲ به‌ مدت سه ساعت قطع شد. یکی از شهروندان زاهدانی که در همان بیمارستان، بیمار بستری‌‌شده‌ای داشت، در گفت‌وگو با همشهری عنوان کرد: «همسرم را به‌ دلیل درگیری شدید ریه، سوم تیر در بیمارستان بوعلی بستری کردم و چون نگران شرایطش بودم، بالای سرش ماندم. در آن روزها میزان مراجعه بیماران و مرگ‌های کرونایی بالا بود. علاوه بر همسرم، یکی از دوستانم‌ هم در اتاق ایزوله اورژانس بستری بود و در تخت کناری او بیمار بدحالی قرار داشت که با دستگاهی به اسم سی‌پپ نفس می‌کشید. می‌گفتند اهل سراوان است و هیچ همراهی ندارد. ساعت ۱۲ بود که ناگهان برق سالن بیمارستان قطع شد و پس از آن دستگاه‌های اکسیژن‌ساز در اورژانس خاموش شدند. بلافاصله فضای بیمارستان به هم ریخت و پرستاران، مترون و سوپروایزر با دستگاه‌های آمبوبگ دستی سراغ بیماران آمدند و یکی از آنها هم همان بیمار سراوانی بود که با قطعی برق به‌شدت با مشکل تنفسی مواجه شد، اما در نهایت نتوانستند کاری برای او انجام دهند و بیمار فوت کرد». اینها را یکی از شاغلان در بخش درمان بیمارستان هم تأیید می‌کند. او هم که دوست ندارد نامش برده شود، ادعا می‌کند: «در اورژانس بیمارستان، بیماران با اکسیژن خون کمتر از ۷۰ درصد بستری هستند. اکسیژن خون بیماران بستری در آی‌سی‌یو از این عدد هم کمتر است. زمانی که برق قطع می‌شود، شرایط برای بیماران بستری در آی‌سی‌یو سخت‌تر است. آن روز که برق به‌ مدت سه ساعت قطع شد، نیروهای درمان بیمارستان تمام تلاش‌شان را کردند تا جریان اکسیژن‌رسانی به بیماران قطع نشود، اما طولانی‌شدن مدت قطعی برق، منجر به خاموشی دستگاه‌های تنفسی و مرگ سه نفر از بیماران شد که یک نفر همان مرد سراوانی در اورژانس بیمارستان بود و دو نفر دیگر، بیماران بستری‌شده 

در آی‌سی‌یو بودند».

او در پاسخ به این پرسش که با وجود دستگاه ژنراتور در بیمارستان چرا توقف زمانی در روشن‌شدن دستگاه‌های اکسیژن وجود داشته و دستگاه‌ها بلافاصله روشن نشده‌اند، می‌گوید: «دستگاه‌های اکسیژن‌ساز بسیار بزرگ‌ هستند و با چند کامپیوتر کنترل می‌شوند. وقتی نوسان برق به‌ وجود می‌آید، تا قبل از استارت ژنراتور این دستگاه‌ها دچار اختلال می‌شوند و نیاز به راه‌اندازی مجدد دارند. این مسئله حداقل ۴۰ دقیقه وقفه در روشن‌شدن دوباره دستگاه‌ها ایجاد می‌کند».

بیمارستان نوسان برق دارد

با اینکه افراد حاضر در بیمارستان حادثه پنجم تیر را به‌ دلیل قطعی برق اعلام می‌کنند، اما شهاب‌الدین مشایی، رئیس بیمارستان بوعلی زاهدان، با اینکه قطعی برق آن روز را تأیید می‌کند، به همشهری می‌گوید‌ مرگ این سه بیمار به‌ دلیل قطعی برق نبوده است: «دستگاه‌های اکسیژن‌ساز به هم متصل‌ هستند و اگر قرار بود قطعی برق باعث مرگ سه نفر شود، باید بیش از ۱۰ بیمار متصل به این دستگاه‌ها هم همان روز فوت می‌کردند، اما این اتفاق نیفتاد».

او در پاسخ به این پرسش که برخی از اعضای کادر درمان بیمارستان و البته همراهان حاضر در بیمارستان این مسئله را تأیید می‌کنند که پس از قطعی برق و خاموشی دستگاه‌های اکسیژن‌ساز به‌ دلیل بدحال‌شدن دو بیمار در آی‌سی‌یو و یک بیمار در اورژانس پرستاران نتوانسته‌اند با دستگاه‌های تنفس دستی مانع فوت بیماران شوند، توضیح می‌دهد: «ممکن است این اتفاق هم رخ داده باشد، اما بالای تخت‌های بستری اکسیژن وجود دارد و با قطعی دستگاه‌ها، اکسیژن‌رسانی به بیماران قطع نمی‌شود و بلافاصله با آمبوبگ بیمار را نگه می‌دارند.

اما این مسئله هم وجود دارد که ممکن است بیمار اینتوبه در اورژانس شرایط جسمی خوبی نداشته باشد و حتی در صورت قطع‌نشدن برق جانش را از دست بدهد. ما هر روز فوتی داریم، اما آیا هر روز برق قطع می‌شود؟ در این بیمارستان دستگاه سی‌پی‌یو وجود دارد و این دستگاه بدون نیاز به ژنراتور می‌تواند تا دو ساعت وسایل را روشن نگه دارد».

به‌ گفته رئیس بیمارستان بوعلی زاهدان، در این بیمارستان نوسان برق وجود دارد، علت آن هم بالابردن بار مصرف برق به‌ دلیل وجود دستگاه‌های اکسیژن‌ساز است. البته ژنراتور دیگری هم در این بیمارستان نصب شده، اما به‌ دلیل اینکه حجم مصرف بالاست و سیستم برق‌کشی قدیمی است، پنجم تیر‌ فیوز دچار سوختگی شد و نیاز به تعویض داشت. البته در آن فاصله، ژنراتورها هم وارد مدار شده بودند. ‌در کنار توضیحات رئیس بیمارستان بوعلی، اداره روابط‌‌عمومی بیمارستان تخصصی عفونی و بیماری‌های گرمسیری بوعلی زاهدان درباره ادعاهای مطرح‌شده مبنی بر قطعی برق و مرگ سه بیمار، به‌‌طور اختصاصی اطلاعیه‌ای برای همشهری فرستاد.

در این اطلاعیه آمده: «‌تلخ‌ترین اتهام مطرح‌شده درباره این مرکز درمانی، فوت چند بیمار بستری در بیمارستان به‌ دلیل قطعی برق است. این بیمارستان با تکذیب این ادعا، اعلام می‌کند تا قبل از وقوع بحران کرونا یک دستگاه اکسیژن‌ساز و یک دستگاه برق اضطراری در این بیمارستان فعال بوده و بعد از وقوع بحران و با هدف نهضت توسعه اکسیژن‌سازها و سیستم برق اضطراری، تعداد دستگاه‌های اکسیژن‌ساز به سه دستگاه و تعداد دستگاه‌های برق اضطراری به دو دستگاه افزایش یافته که با کمک صد عدد کپسول سیار کار مدیریت اکسیژن بیماران را انجام می‌دهند. همان‌گونه که در گزارش‌های شرکت توزیع برق استان آمده، در تاریخ پنجم تیر قطعی در شبکه برق ورودی بیمارستان رخ نداده و صرفا به‌ دلیل فشار جریان مصرفی و سوختن یکی از فیوزهای اصلی بیمارستان، برق شبکه داخلی قطع شد که ژنراتورهای برق اضطراری و تجهیزات UPS به‌ صورت فوری و اتوماتیک وارد مدار شده و دستگاه‌های حساس و پیشرفته بیمارستان با استفاده از این امکانات دچار اختلال در فعالیت نشده‌اند.

خوشبختانه در فاصله زمانی ۴۰ تا ۴۵‌دقیقه‌ای تا رفع اشکال فنی، هیچ بیماری در این بیمارستان فوت نکرده است. همچنین در روز مورد اشاره، سه نفر در بیمارستان فوت کرده‌اند که درگذشت آنها به مشکلات جسمی ارتباط داشت، به ‌‌طوری که تلاش پزشکان و کادر پرستاری برای حفظ جان آنها بی‌نتیجه بود.

یکی از این افراد ساعت‌ها قبل از قطعی برق و با وجود عملیات احیا فوت کرده است. یکی دیگر هم در بخش اورژانس و به محض ورود به بیمارستان دچار ایست قلبی و تنفسی شد که با وجود احیا توسط کادر درمان و استفاده مستمر از آمبوبگ، موفق به نجات او نشدیم و یکی دیگر هم ساعت‌ها پس از تغییر منبع تأمین برق در بیمارستان فوت کرد. در همان روز و در همان ساعت بیش از ۳۰ بیمار در بخش مراقبت‌های ویژه این بیمارستان بستری بوده یا با استفاده از دستگاه‌های کمک‌تنفسی مانند CPAP تحت درمان بودند که با مشکلی مواجه نشدند».

قطعی برق مصائب را برای‌ کادر درمان دوچندان می‌کند

نون، پرستاری که در بیمارستان شهدای تجریش شاهد قطعی برق بوده، می‌گوید زمانی که در بیمارستان شهدای تجریش بودم، آن‌هم در ساختمان جدید، هم‌زمان با شیفت من برق بیمارستان قطع شد. ما با تعداد زیادی بیمار برق نداشتیم، آن‌هم بیمارانی که سطح هوشیاری پایینی دارند یا قادر به تنفس نیستند و با ونتیلاتور تنفس می‌کنند. آن شب تعداد پرستاران کم بود، تعدادی از بچه‌ها برای استراحت رفته بودند و شرایط بدی داشتیم. سرپرستار در اتاق سی‌پی‌آر به نیروهای خدمات آمبوبگ داده بود تا با آن تنفس بیماران بدحال کنترل شود. ما با اورژانس تهران تماس گرفتیم و اعلام کردیم با وجود شرایط بدی که داریم، قابلیت پذیرفتن بیمار اورژانسی که نیاز به سی‌تی‌اسکن، گرافی و تشخیص زود‌هنگام دارد، نداریم. در همان حین بیمار اورژانسی که در حال تشنج بود و نیاز سریع به سی‌تی‌اسکن داشت، وارد شد. این در حالی بود که برق نداشتیم. در این وضعیت بحرانی حداقل کاری که در توان ما بود، تزریق سریع دارو بود، اما مشکل یکی، دوتا نبود، سیستم قطع بود و داروخانه بدون سیستم دارویی به همراه بیمار نمی‌داد. همه اینها در سال 1402 اتفاق افتاد، هوا سرد بود و شب طولانی. باید تأکید کنم قطعی برق در شیفت‌هایی که من حضور داشتم، سه، چهار بار اتفاق افتاد و فقط همین یک بار نبود.

البته این نکته وجود دارد که بیمارستان‌هایی که از سطح استاندارد واقعی برخوردار هستند، قطعا از سیستم‌های برق اضطراری و ژنراتور نیز بهره‌مند‌ند. یعنی با قطع‌شدن برق در چند لحظه کوتاه به سیستم برق بحرانی وصل می‌شوند. بیمارستان یاس که متعلق به دانشگاه تهران است، از سیستم برق اضطراری برخوردار است. اما همین قطع و وصل‌‌شدن سیستم بیمارستان را از کار انداخته و آنها را دچار اختلال کرده است‌ که در نتیجه برای جواب آزمایش بیمار اورژانسی با مشکل مواجه شدیم. جواب آزمایش برای بیمار قلبی آماده شد؛ هرچند‌ برای بیمار اورژانسی زمان زیادی بود.

او ادامه داد: در بازدیدهایی که توسط ستاد بحران و معاونت درمان از بیمارستان‌ها برای بررسی ایمنی آنها صورت می‌گیرد، قطعا مشکلات مشخص و دیده می‌شود، اما سؤال اینجاست که چرا جامه عمل به گزارش‌ها‌ی صورت‌گرفته‌ پوشانده نمی‌شود. فکر می‌کنم اکثر بیمارستان‌ها از سیستم‌های اضطراری برخوردار هستند، اما در مواردی اگر بیمارستان‌ها از این سیستم برخوردار نباشند و به مشکلاتی که در بازدید‌ها دیده می‌شود رسیدگی نشود، قطعا آسیب بزرگی به سلامت افراد وارد خواهد شد. از‌جمله بیماران آی‌سی‌یو و سی‌سی‌یو که دستگاه‌هایشان پرفیوزره است، داروها را با دستگاه دریافت می‌کنند و با دستگاه تنفس می‌کنند. همچنین وجود مانتیوری به آنها متصل است و وضعیت حیات آنها را نشان می‌دهد، ‌بسیار ضروری است. همه اینها از‌جمله چیزهایی است که به وجود برق وابسته است و نبود و قطع‌شدن آن‌ برای سلامت بیماران خطرآفرین است.‌‌ اما نکته در‌خورتوجه این است که مدیران بیمارستان در مواقعی که باید تدابیری برای شرایط اضطراری بیندیشند، راه چاره را خاموش‌کردن چای‌سازان پرستاران می‌دانند.

باید بگویم ‌راجع به کلینیک‌ها هم این موارد وجود دارد؛ چرا‌که بسیاری از عمل‌های میکرو در کلینیک‌ها اتفاق می‌افتد. در کلینیک‌های کوچک عمل‌های رینوپلاستی و حتی پیچیده‌تر شایع است. اکنون برای سود بیشتر، افراد تمایل بیشتری به کار در کلینیک‌ها دارند، اما نکته اینجاست که با تجهیزات و ایمنی کمتر این فعالیت‌ها آسیب‌زا خواهد بود. یکی از دوستانم در یکی از همین کلینیک‌ها عمل رینوپلاستی انجام داد، سن زیادی هم نداشت، اما به دلیل نبود استانداردهای کافی و تجهیزات کامل، اتفاق‌های ناگواری را تحمل کرد و در نهایت از بین رفت. این مواردی که در کلیلنیک‌ها اتفاق می‌افتد، به دلیل عدم دسترسی به گزارش از بازدیدها، به صورت عمومی اعلام و مشخص نمی‌شود. با توجه به کمبود ایمنی، تجهیزات و نبود نظارت کافی، این آسیب‌ها تهدیدکننده سلامت افراد است. در شهرستان‌ها نیز امکانات و تجهیزات به مراتب کمتر است.

خستگی کادر درمان از شرایط نا‌بسامان بیمارستان‌ها

به گزارش «شبکه شرق»، مهم‌ترین درخواست پرستاران عدالت در پرداخت است. ظاهرا اعتراضات پرستاران در کشور در حال گسترش است. وزارت بهداشت که قاعدتا متولی مطالبات پرستاران است، واکنش جدی نداشته و بیشتر نیروی انتظامی، فرمانداری‌ها و استانداری‌ها درگیر مسئله شده‌اند. مهم‌ترین درخواست پرستاران، عدالت در پرداخت است که امیدوارم وزیر بهداشت برایش برنامه‌ای داشته باشند. پرداخت نامتناسب کارکنان وزارت بهداشت، ریشه و سابقه طولانی دارد که تاکنون به‌خوبی به آن توجه نشده است. متأسفانه این نگرانی وجود دارد که در صورت بی‌توجهی به‌موقع مسئولان، این اعتراض ساده، گسترش یافته و تبدیل به اغتشاش، فتنه و‌… شود و دوره انتقال وزارت این نگرانی را 

بیشتر می‌کند.

میزان تفاوت حقوق و مزایای پرستاران و پزشکان در کشور‌های مختلف بستگی به چند عامل‌ دارد؛ از‌جمله تاریخچه وضعیت اقتصادی و بهداشتی کشور، سیاست‌های دولت در حوزه بهداشت و درمان، نیاز و تقاضا برای خدمات پرستاری و پزشکی، تعداد و جریان افراد وارد حرفه‌های پرستاری و پزشکی‌ و نهایتا ساختار سیستم بهداشتی و سلامت در آن کشور‌‌.

با‌ این‌ حال در کشور‌هایی با سطح توسعه بالاتر و ساختار‌های بهداشت و درمانی پیشرفته‌تر، این تفاوت کاهش می‌یابد. برخی از کشور‌ها سیستم‌های حفاظتی قوی برای کارکنان بهداشت و درمان دارند که شامل حقوق بالاتر، مزایا و فرصت‌های ارتقای حرفه‌ای می‌شود. همچنین، برخی از کشور‌ها میزان حقوق و مزایای پرستاران را با برنامه‌ها و سیاست‌های خاص تشویق می‌کنند تا بیشتر افراد به این حرفه وارد شوند.

در آلمان، پرستاری با کمتر از دو سال سابقه، درآمدی بین دو هزار تا دوهزارو 500 یورو در ماه دارد، پرستار با پنج تا 10 سال سابقه، حقوق سه هزار تا سه‌هزار‌و 500 یورو در ماه و پرستاران با بیش از 10 سال بیش از چهار هزار یورو در ماه حقوق می‌گیرند. همچنین حقوق یک پزشک متخصص در آلمان بین سه‌هزارو 500 تا 15 هزار یورو در ماه با توجه به سابقه کار و نوع تخصص و عملکرد متغیر است. در ترکیه حقوق متوسط یک متخصص بالینی حدود ۹۵ هزار لیر و پرستار حدود ۳۰ هزار لیر است.

تجمعات دامنه‌دار پرستاران

فاطمه بحرینی در رابطه با تجمعات صورت‌گرفته از سوی پرستاران اظهار کرد: پرستاران ما سال‌هاست که معترض هستند. زمانی اعتراض داشتیم که چرا تعرفه‌گذاری انجام نمی‌شود و اکنون به نحوه اجرای تعرفه‌گذاری اعتراض داریم.

وی افزود: کارانه پرستاران قطع شده و آن را به مبلغ کمتر به نام تعرفه می‌دهند و متأسفانه اصول پرداخت تعرفه پرستاری با تعرفه پزشکی فرسنگ‌ها فاصله دارد. همه در یک سیستم مشغول به فعالیت هستیم، اما تعرفه پزشک شامل خدماتی است که پرستار هم انجام می‌دهد ولی پزشک کار و تعرفه پرستار را برای خود با تخصص بالاتر می‌زند و پول را از بیمار و بیمه می‌گیرد.

بحرینی ادامه داد: برای پرستاران فایل جدا باز کرده‌اند و به بدترین نحو ممکن، به تخت پول می‌دهند که بیشترین توهین به پرستاران است. به این منظور که برای تخت بیمار ارزش قائل شدند ولی ارزش خدمات پرستاری را ندیدند. برخی از بخش‌های اورژانس که مریض مراجعه کرده و خدمات سرپایی دریافت می‌کند، خدمات دیده نمی‌شود و مجبور‌ند از هزینه بیمارانی که در تخت بستری هستند و همکارانی که از آنان مراقبت می‌کنند، بردارند و به قسمت‌هایی بدهند که به آن پرداخته نشده است. رئیس هیئت‌مدیره نظام پرستاری مشهد عنوان کرد: بیمه، پول خدمت را به دولت می‌دهد، اما در نحوه بازتوزیع آن، دستورالعمل‌هایی که ارسال کرده‌اند به بدترین شکل ممکن انجام می‌شود و مردم هم در این چرخه ضرر کرده و آسیب می‌بینند؛ چون برای یک خدمت، دو بار هزینه پرداخت می‌کنند.

او اظهار کرد: متأسفانه چون افراد مقابل ما اعم از مسئولان بیمه، کمیسیون بهداشت، مسئولان وزارت بهداشت و شورای عالی بیمه، پزشک هستند، به نفع این افراد نیست که ما برای حمایت از مردم فریاد می‌زنیم. تعرفه پرستاران بعد از ۱۶ سال به بدترین شکل ممکن در حال اجرا‌شدن است و علی‌رغم اعتراضات و تجمعات مکرر پرستاران مشکلات تعرفه حل نشده است.

‌ضریب ۰.۴ در فیش حقوقی لحاظ می‌شود و به شکل ترمیم حقوق اضافه خواهد شد که این موضوع نیز توهین به جامعه پرستاری است؛ چرا‌که این جامعه در دوران بحران و کرونا، همیشه در خط مقدم بوده‌ ولی هیچ‌گاه زحمت‌های آن دیده نشده است. در دولت قبلی معاون اول ریاست‌‌جمهوری دستورالعملی را در تاریخ اول مهرماه ۱۴۰۲ که آخرین اصلاحیه اعتبارات رفاه بود، صادر کرد، اما اعتبارات ادارات را ندادند و اعلام کردند سازمان برنامه و بودجه اعتبارات را پرداخت نکرده است. این هم متأسفانه به نوعی است که در کلان‌شهر مشهد، حق مسکن ما، ماهی صد هزار تومان است. در مناسبات مختلف هیچ پولی به همکاران پرستار ما در مشهد پرداخت نشده است. وی در رابطه با اضافه‌کار پرستاران عنوان کرد: فشار کاری پرستاران بسیار زیاد است. در سنوات مختلف حقوق مبنا ۲۰ درصد اضافه شده که نسبت به رشد تورم اصلا افزایش چشمگیری نداشته است و هنگامی‌ که در فرمول اضافه‌کاری محاسبه می‌شود، ساعت اضافه‌کار هر سال نسبت به سال گذشته و نرخ تورم کاهش چشمگیری دارد.

بحرینی خاطرنشان کرد: پرستار متخصص ما جان بیمار را در دست دارد و بُعد معنوی‌، روحی و روانی پرستاری جایگاهی است که نمی‌توان در کلام آورد؛ اما پرستاران ما از ساعتی ۲۰ هزار تومان تا فردی با سابقه ۲۸ سال خدمت، ساعتی ۴۳ هزار تومان، بدون کسر مالیات اضافه‌کار دریافت می‌کنند. برخی ادارات نیرو زیاد دارند که نیاز به اضافه‌کار نیست، اما پرستاران به اجبار اضافه‌کار باید بمانند.

رئیس هیئت‌مدیره نظام پرستاری مشهد گفت: حقوق ساعت اضافه‌کار را با مجوز هیئت امنا و حمایات رئیس دانشگاه مشهد دو برابر کرده‌ایم، اما باز هم این مقدار پول، کفاف زندگی و فرسایش جسمی بچه‌ها را نمی‌دهد. باید به جامعه پرستاری حق داد که خسته شوند.

او افزود: مسئولان فرصت کافی را برای اصلاح روش‌های پرداخت داشته‌اند. مکاتبات به حد وفور انجام شده و به تمام ارگان‌ها نامه زده شده است. ما به قوه قضائیه این مسائل را منعکس کردیم و کارگروهی برای ما به نام معاونت اجتماعی پیشگیری از جرائم شغلی تشکیل داده‌اند و در این کارگروه مسائل در حال بررسی است. مقداری پروسه قوه قضائیه با تأخیر انجام می‌شود.

بحرینی در زمینه پیگیری‌های انجام‌شده گفت: هفته گذشته اعلام شد ‌اصلاحیه متن قوانینی را که در حوزه پرستاری است و دستورالعمل‌هایی که باعث نارضایتی جامعه هدف شده، بزنیم و به قوه قضائیه ببریم. در این هفته قوانین را بررسی می‌کنیم و به معاونت پیشگیری از جرائم شغلی می‌فرستیم و از آنجا به کمیسیون بهداشت مجلس می‌رود و ان‌شاءالله تغییرات اعمال خواهد شد.

رئیس هیئت‌مدیره نظام پرستاری مشهد افزود: طبق سخنان بازرسان قوه قضائیه، در حوزه علوم پزشکی و وزارت بهداشت، قوانین و دستورالعمل‌ها یکدیگر را نقض می‌کنند و ما شاهد این موضوع هستیم.

وی تصریح کرد: در دولت قبلی مجوز استخدامی گرفتند، اما به درستی اعمالش نکردند. ما در تنگنای کمبود نیرو هستیم و نیروهای پرستار ما بدون اعلام قبلی ترک شغل ‌یا ترک وطن می‌کنند و ترسی از اخراج ندارند. دولت جدید و وزارتخانه ظفرقندی وعده‌های زیادی داده است که امیدواریم به آن عمل کند.