چه چیزی خورشیدگرفتگی ۲۰۲۴ درباره رفتار پرندگان فاش کرد؟

1

در ۸ آوریل ۲۰۲۴، میلیون‌ها نفر در سراسر آمریکای شمالی برای تماشای یک پدیده نادر و شگفت‌انگیز نجومی توقف کردند. در همین زمان، گروهی از دانشمندان آماده بودند تا رفتار پرندگان را در طول خورشیدگرفتگی کامل ثبت و بررسی کنند.

سکوت غیرعادی پرندگان در زمان خورشیدگرفتگی

دانشمندان دریافتند که پرندگان به شکل غیرعادی‌ای ساکت شدند. این رفتار، البته، تنها در مناطقی مشاهده شد که خورشید تقریباً به‌طور کامل تاریک شده بود.

رهبری این تحقیق را دانشمندانی از مؤسسه Loggerhead Instruments و مرکز حفاظت بیواکوسیک لیزا یانگ در آزمایشگاه پرنده‌شناسی کرنل بر عهده داشتند.

استفاده از فناوری برای پایش رفتار پرندگان

محققان داده‌های به‌دست‌آمده از ۳۴۴ دستگاه Haikubox (دستگاه‌های کوچک و مبتنی بر مشارکت مردمی برای ثبت صدا در سراسر قاره) را تحلیل کردند. این نخستین مطالعه در مقیاس وسیع بود که از شبکه Haikubox برای تحلیل علمی استفاده می‌کرد.

یک شبکه عصبی هوشمند نیز برای شناسایی تغییرات در صداهای پرندگان و حذف نویزهای انسانی مورد استفاده قرار گرفت.

آیا واقعاً پرندگان ساکت شدند؟

دکتر دیوید من، نویسنده اصلی مطالعه و پژوهشگر مؤسسه Loggerhead Instruments، گفت:

«شواهد روایی مدت‌هاست نشان می‌دهند که پرندگان در زمان خورشیدگرفتگی کامل ساکت می‌شوند یا رفتارهای شبانه از خود نشان می‌دهند.»

او ادامه داد:

«مطالعه ما نشان می‌دهد که به‌طور میانگین، پرندگان در زمان تاریکی کامل و بلافاصله بعد از آن، ساکت‌تر می‌شوند. اما این رفتار به شدت با میزان تاریکی در آن منطقه مرتبط است.»

یافته‌ها نشان داد که پرندگان معمولاً در زمان خورشیدگرفتگی کامل، فعالیت صوتی خود را کاهش می‌دهند، اما فقط در مناطقی که بیش از ۹۹٪ خورشید پوشیده شده بود. همین آستانه، تفاوت زیادی در نتایج ایجاد کرد.

واکنش‌های متنوع پرندگان به خورشیدگرفتگی

جالب است که همه پرندگان واکنش یکسانی نداشتند. حتی پرندگان یک گونه نیز در مکان‌های مختلف رفتارهای متفاوتی نشان دادند.

برای مثال، چرخ‌ریسک کاکل‌سیاه‌ در نیویورک تا مدتی بعد از خورشیدگرفتگی ساکت ماند، در حالی که همان گونه در ورمونت در زمان تاریکی و بلافاصله پس از آن، بیشتر آواز می‌خواند.

نمونه‌های دیگر نیز همین‌قدر متنوع بودند. برخی سینه‌سرخ‌های آمریکایی در کنتاکی در طول خورشیدگرفتگی همچنان به آواز خواندن ادامه دادند.

در مقابل، فنچ‌های کاجی در ایالت مین کاملاً ساکت شدند. این تفاوت‌های منطقه‌ای، دانشمندان را با سوالات بیشتری روبه‌رو کرد.

دکتر من گفت:

«این تفاوت‌های رفتاری بین گونه‌ها و مناطق مختلف واقعاً جالب بود. ما واقعاً نمی‌دانیم چرا پرندگان واکنش‌های متفاوتی به تاریکی کامل نشان دادند.»

«حتی با بررسی عواملی مثل دما، پوشش ابری و سرعت باد، هیچ رابطه معناداری با تغییر در نرخ آوازخوانی پرندگان نیافتیم.»

«این موضوع به‌شدت نشان می‌دهد که تاریکی ناگهانی و تغییرات مرتبط در باد و دما، از دلایل اصلی این تغییرات رفتاری هستند.»

حذف تأثیر انسان بر داده‌ها

یکی از ویژگی‌های کلیدی این تحقیق، تلاش برای حذف تأثیر فعالیت انسانی بود. داده‌هایی از Haikubox که ممکن بود تحت تأثیر حضور یا سروصدای مردم قرار گرفته باشند، تنظیم و اصلاح شدند.

این کار کمک کرد تا رفتار پرندگان به‌طور دقیق‌تر به پدیده خورشیدگرفتگی نسبت داده شود، نه به حضور پر سر و صدای تماشاگران.

دکتر من توضیح داد:

«بررسی اولیه داده‌های Haikubox تنها چند ساعت بعد از خورشیدگرفتگی، کاهش قابل‌توجهی در آواز پرندگان را در زمان اوج گرفتگی نشان داد.»

«اما زمانی که داده‌ها را با دقت بیشتری بررسی کردیم و مکان‌هایی را که احتمال تأثیر انسانی وجود داشت کنار گذاشتیم، داستان پیچیده‌تری آشکار شد. مردم بسیار هیجان‌زده بودند، و جشن‌های آن‌ها احتمالاً روی واکنش پرندگان تأثیر گذاشت.»

پایش طبیعت با استفاده از صدا

پلتفرم Haikubox بر این ایده بنا شده که افراد عادی می‌توانند به کمک صدا، طبیعت را پایش کنند.

هر دستگاه صداهای محلی پرندگان را ضبط کرده و به یک پایگاه داده مرکزی ارسال می‌کند. این روش، غیرمداخله‌گر و مؤثری برای گردآوری اطلاعات در مقیاس وسیع است و نیازی به تیم میدانی ندارد.

دکتر من می‌گوید:

«در زمانی که فناوری اغلب ما را از طبیعت دور می‌کند، Haikubox برعکس عمل می‌کند — این ابزار، پیوند ما با طبیعت را عمیق‌تر می‌کند. با ترکیب هوش مصنوعی و علاقه به محیط‌زیست، Haikubox به مردم کمک می‌کند تا به روشی مدرن و آموزشی با طبیعت تعامل داشته باشند.»

این روش پایش صوتی منفعل به دانشمندان این امکان را می‌دهد که رفتار حیوانات را در واکنش به پدیده‌های طبیعی در مقیاس وسیع مطالعه کنند — بدون آنکه مزاحم آن‌ها شوند.

درس‌هایی از رفتار پرندگان

فراتر از خورشیدگرفتگی، این مطالعه می‌تواند درک ما از واکنش پرندگان به تغییرات ناگهانی نور را نیز گسترش دهد.

دکتر من توضیح داد:

«یافته‌های ما می‌توانند برای پژوهش‌های آینده درباره تأثیرات آلودگی نوری و تغییرات ناگهانی در سطح نور بر رفتار پرندگان مفید باشند.»

«همچنین این تحقیق نشان می‌دهد که وقتی علم مردمی را با فناوری هوشمند ترکیب کنیم، می‌توانیم بدون مزاحمت برای حیات وحش، اطلاعات شگفت‌انگیزی به‌دست آوریم — چیزی که شاید زمینه‌ساز تحقیقات در مقیاس قاره‌ای در آینده شود.»

محققان امیدوارند که این مطالعه الهام‌بخش افراد بیشتری برای مشارکت در علم مردمی شود. هرچه افراد بیشتری شرکت کنند، شبکه شنیداری گسترش بیشتری خواهد یافت.

دکتر من می‌افزاید:

«پایش صوتی غیرمستقیم ابزار فوق‌العاده‌ای برای جمع‌آوری داده درباره رفتار حیوانات است، و افراد عادی نقش مهمی در گسترش این شبکه دارند.»

«قرار دادن یک Haikubox در حیاط منزل، به ما کمک می‌کند تا به بیش از ۱ میلیارد صدای ضبط‌شده اضافه کنیم. جامعه ما در حال شکل دادن به اکتشافات علمی آینده است.»

مطالعه کامل در ژورنال Scientific Reports منتشر شده است.