معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت از خودداری ناشران بزرگ بین‌المللی برای چاپ مقالات ایرانی پس از جنگ ۱۲ روزه اخیر خبر داد و گفت: طی این چهار دهه پس از انقلاب حدود ۳۰ درصد مقالات پژوهشگران ما به دلایل تحریم رد می‌شد و این سیاست پس از جنگ اخیر ۱۲ روزه افزایش یافته است.
به گزارش خبرنگار آنا، شاهین آخوندزاده معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در نشست خبری با رسانه‌ها که امروز در ساختمان مرکزی وزارت بهداشت برگزار شد، به تشریح مهمترین فعالیت‌های پژوهشی و فناوری دانشگاه‌های علوم پزشکی پرداخت و گفت: هدف اصلی آمریکا و رژیم صهیونیستی در جنگ ۱۲ روزه اخیر حمله به علم و توانمندی علمی ایران بود. در واقع وقتی ما در آیتم‌هایی که خود را با کشورهای منطقه و دنیا مقایسه می‌کنیم، چهار سال کشور اول منطقه بودیم؛ اگرچه بعضاً خودزنی‌هایی در این زمینه می‌کنیم؛ اما این رتبه بدون سرمایه‌گذاری زیاد و با تکیه به نیروی انسانی توانمند به دست آمده بود؛ بنابراین دشمن دنبال هدف قراردادن توانمندی‌های ایران است.
وی در ادامه تصریح کرد: کدام جنگ را می بینیم که دشمنان به دانشمندان یک دانشگاه حمله کنند. در حمله اخیر رژیم صهیونیستی تعداد ۶ پزشک که دونفر آنها از دانشگاه علوم پزشکی تهران، یک پزشک از دانشگاه قزوین و سایرین نیز فرهنگشان علوم پزشکی بود، به شهادت رسیدند؛ بنابراین هدف اصلی در این جنگ، هدف قراردادن توانمندی علمی ایران بوده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اظهار کرد: پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه علیه کشور با سناریویی که نوشته شده بود، دشمنی‌هایی برای پیشرفت علمی کشور ایجاد شده است. در واقع بخشی از مقالات محققان ایرانی طی این ۴۰ سال به دلیل اینکه از کشور ایران ثبت می‌شود به دلایل سیاسی و تحریم بدون داوری علمی رد می‌شوند؛ به طوری که در دوره‌ای، رئیس جمهور وقت آمریکا به خزانه داری آمریکا دستور داده بود که به ناشرهای آمریکایی بگوید مقاله‌ای از ایران، کره شمالی و کوبا را چاپ نکنند. همان زمان ما به این موضوع اعتراض کردیم. عملا ناشران عقب‌نشینی کردند؛ اما گاهی سردبیران تحت تاثیر فشارها این مقالات را برمی‌گردانند.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: در این چند دهه ۲۵ تا ۳۰ درصد مقالات علمی به دلیل مسائل سیاسی در نشریات بین‌المللی چاپ نشدند؛ اما این محدودیت‌ها به این معنی نیست که مقالات را ارسال نکنیم. در واقع به اندازه‌ای مجله علمی در دنیا وجود دارد و اگر تلاش شود، به هر حال یکی از این نشریات مقالات ما را چاپ می‌کنند. بنده می‌گویم در این ۳۰ سال مقاله‌ای ندارم که چاپ نشده باقی بماند.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت افزود: پس از جنگ اخیر کشورها شمشیر را برای چاپ نکردن مقالات ایرانی از رو بستند؛ به طور مثال یک ناشر آمریکایی که قبلاً یک مقاله را با یک راه فرار منتشر می کرد. این ناشر امروز هم با سختی مقالات را منتشر می کند؛ اما به یک ناشر بزرگ دیگر تا مقاله ارسال می‌کنیم می‌گوید ایران تحریم است و ما آن مقاله را منتشر نمی‌کنیم؛ به طوریکه ما ۲۵ تا ۳۰ درصد مقالات اشپرینگر که سومین ناشر بزرگ دنیا است را از دست دادیم؛ با این وجود باید پشتکار داشته باشیم.
وی به راهکارهای دور زدن تحریم مقالات ایرانی در عرصه‌های بین المللی اشاره و اظهار کرد: باید با راهکارهایی تحریک‌های علمی را دور بزنیم. ما می‌گوییم هر چه مجله در ایران داریم، اگر در مجلات بین‌المللی نمایه کنیم؛ حتی اگر یک روزی کاملا مقالات ما را چاپ نکردند یک سری مجله بین المللی داشته باشیم که در دنیا دیده شود. امروزه مجله علمی دانشگاه علمی پزشکی گیلان را در اسکوپوس نمایه کردیم و تعداد مجلات بیشتری را نمایه می کنیم.
آخوندزاده ادامه داد: دوم اینکه باید تاب آوری محققان را در این دوره که سخت‌گیری بیشتری برای چاپ مقالات شده است را افزایش دهیم. به این منظور در این جنگ ۱۲ روزه اعلام کردیم هر چه گرنت برای محققان تصویب شد، پول آنها را پرداخت کردیم.
وی افزود: طی این ۹ ماه از حضور من در وزارت بهداشت تمامی تلاش خود را برای حمایت از محققان انجام دادم. من ساختمان یا مرکز تحقیقات نمی‌سازم هدف من نگه داشتن محققان جوان است؛ ضمن اینکه هدف ما این است حالا که منابع مالی دولت کم و نامنظم است، حداکثر استفاده را از بخش خصوصی داشته باشیم.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت از تصویب آیین نامه مراکز تحقیقاتی خصوصی خبر داد و گفت: در این زمینه ما امروزه ۵۰ مرکز تحقیقات خصوصی تاسیس کردیم و این حمایت افزایش خواهد یافت. همچنین آیین‌نامه پارک‌های علم و فناوری بخش‌های خصوصی نیز در حال تصویب است تا از ظرفیت منابع بخش خصوصی در بخش فناوری استفاده شود.
وی از کمبود اعتبارات پژوهشی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گلایه کرد و افزود: میزان اعتبارات پژوهشی این معاونت پول خورد است الان ۳۵۰ میلیارد تومان ما بودجه پژوهشی داریم و باید از ۷۰ دانشگاه حمایت کنیم. اعتبارات پژوهشی ما در این چند سال ۶۰ برابر اضافه شده است؛ این در حالی است که تجهیزات پژوهشی و آزمایشگاهی چند صد برابر افزایش یافت؛ ضمن اینکه همین اعتبارات موجود نیز به سختی تخصیص می یابد؛ بنابراین به دلیل مشکلات مالی کشور رسیدگی به اعتبارات پژوهشی وزارت بهداشت مورد غفلت قرار گرفته است.
آخوندزاده اضافه کرد: اولین کشوری که در دنیا از تولید ناخالص برای پژوهش می‌گذارد، رژیم صهیونیستی است؛ یعنی ۶.۳ درصد؛ اما ما در روی کاغذ نیم‌درصد از تولید ناخالص برای پژوهش اختصاص می‌دهیم که همان هم تخصیص پیدا نمی‌کند.
وی با بیان اینکه حدوداً ۲۰ هزار پایان‌نامه یا مقاله در حوزه علوم پزشکی در سال ثبت می‌شوند، گفت: بسیاری از این مقالات تمرین پژوهش هستند؛ در واقع دانشجویان از طریق پایان‌نامه آموزش می بینند.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: در حوزه پژوهشی نباید خودزنی کنیم با توجه به اینکه هدف اصلی پژوهش‌ها افزایش کیفیت زندگی است؛ اما فقط بخشی از مطالعات پژوهشی ما به نتیجه نهایی می رسد.
source