مانا، فرصتی برای آموزش مهارت‌های زندگی سالم به نوجوانان

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا، دوستان ناباب، اعتیاد، سیگار، خودکشی، بزهکاری، فرار از خانه و مدرسه و عشق‌های زودرس از جمله آسیب‌هایی هستند که همواره نوجوانان را تهدید می‌کنند، این در حالی است که در دنیای امروز، نوجوانان به عنوان آینده‌سازان جامعه، نیازمند فرصت‌هایی هستند که به آنها امکان ‌دهد تا مهارت‌های اجتماعی خود را تقویت کرده و در حل مسائل اجتماعی مشارکت کنند.

سازمان بهزیستی کشور با اجرای طرح مشارکت اجتماعی نوجوانان ایران، تحت عنوان “طرح مانا” به دنبال ارتقای توانمندی‌های نوجوانان و ایجاد فضایی مناسب برای فعالیت‌های گروهی است. طرحی که قرار است در برابر آسیب های فردی و اجتماعی مانند اعتیاد از نوجوانان و دانش آموزان حمایت کند.

طرح مانا چیست؟

طرح مانا با رویکرد پیشگیرانه چند سالی است که از سوی سازمان بهزیستی کشور برای دانش آموزان ۱۳ تا ۱۸ سال اجرا می‌شود و ارتقای توانمندی‌های نوجوانان، افزایش شناخت نسبت به مسائل و آسیب‌های اجتماعی نوجوانان، اصلاح نگرش در جهت جمع گرایی و کار گروهی، افزایش مهارت های کارهای مشارکتی، ایجاد ظرفیت برای تمرین و انجام فعالیت های مشارکتی در محله ها و موسسات غیردولتی، ایجاد ساز و کار تشویقی برای حمایت از طرح‌های جمعی نوجوانان در زمینه پیشگیری از آسیب های اجتماعی و توسعه شبکه روابط مشارکتی نوجوانان برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی از جمله اهداف این طرح به شمار می‌رود.

در حقیقت طرح مانا به منظور استفاده از مشارکت جوانان هر محله در مهار و کنترل آسیب‌ها و مشکلات هر محله و همچنین ارتقای سطح توجه نوجوانان و عدم بی تفاوتی آنان به مسائل و مشکلات محل زندگی خود طراحی شده و به اجرا در آمده است. این نوجوانان از طریق پایگاه‌های سلامت اجتماعی و مراکز مثبت زندگی سازمان بهزیستی جذب شده و طی جلسات آموزشی با مفاهیم مشارکت و حل مشکلات گروهی و نوجوانی، مهارت‌های حل مساله و کارآمدی و کمک به فرآیند هویت‌یابی و هویت‌پذیری آشنا می‌شوند.

یکی از کارکردها و وظایف این برنامه این است که نوجوانان در تمام مراحل حل مساله مشارکت و دخالت داشته باشند، به این معنی که پس از شکل‌گیری گروه‌ها با کمک و راهبری تسهیلگران محلی آموزش دیده مسائل و مشکلاتی که در گروه و محله‌شان وجود دارد را طی جلسات آموزشی مختلف مورد بررسی، بحث و اولویت‌بندی قرار دهند و پس از آن نیازها، مسائل و اولویت‌ها استخراج شود. در همین راستا گروه موظف به طراحی و تدوین پروژه‌ای برای کمک به رفع مساله در گروه یا محله خود است.

رئیس سازمان بهزیستی کشور درباره طرح مانا می‌گوید: برنامه مشارکت اجتماعی نوجوانان ایران (مانا) حدود هشت سال است که در سازمان بهزیستی در حال اجرا است.

سیدجواد حسینی افزود: در این برنامه دانش‌آموزان دختر و پسر ۱۳ تا ۱۸ ساله از طریق انجمن‌های محلات فراخوانده شده و طی حدود ۱۲ جلسه مهارت‌های مرتبط با کار در محله و اجتماعات کوچک را فرا می‌گیرند.

وی خاطرنشان کرد: در این برنامه تلاش شده تا ضمن بهره‌مندی از اوقات فراغت دانش‌آموزان، مهارت‌های مشارکت اجتماعی آنان ارتقا یافته و با مهارت‌های تدوین پروژه‌های ارتقای سلامت اجتماعی محلی آشنا شوند که در سال جاری، دانش‌آموزان تحت پوشش این برنامه قرار گرفتند.

چرا اجرای طرح مانا برای نوجوانان ضروری است؟

نوجوانان در سنین ۱۳ تا ۱۸ سالگی با چالش‌ها و مسائل متعددی روبرو هستند که می‌تواند تأثیر زیادی بر رشد و توسعه آن‌ها داشته باشد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به فشارهای اجتماعی، تغییرات هورمونی و نیاز به هویت‌یابی اشاره کرد. در این راستا، اجرای طرح مانا به دلایل تقویت مهارت‌های اجتماعی، افزایش آگاهی اجتماعی، تجربه فعالیت‌های مثبت، ایجاد شبکه‌های اجتماعی و توسعه حس مسئولیت‌پذیری ضروری است. این طرح می‌تواند شاخص‌های زندگی سالم را به نوجوانان آموزش دهد.

هدی تارکی یکی از کارشناسان پیشگیری از آسیب های اجتماعی معاونت سلامت اجتماعی بهزیستی درباره طرح مانا می‌گوید: طرح مشارکت اجتماعی نوجوانان ایران (مانا) از جمله طرح های بسیار اثر گذار سازمان بهزیستی، بر افزایش شاخص های زندگی سالم و کاهش آسیب های اجتماعی است.

وی می‌افزاید: ارتقای توانمندی‌های نوجوانان در زمینه شیوه‌های همیاری اجتماعی برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و ایجاد و توسعه ظرفیت‌های مشارکت نوجوانان از اهداف طرح مشارکت اجتماعی نوجوانان (مانا) است.

به هرحال باید توجه داشت که طرح مانا فعالیت محور و مبتنی بر اقدامات عملی است که نوجوانان در آن شرکت می‌کنند، در این طرح نوجوان به عنوان یک فرد مسئول، ترغیب به بررسی مشکلات دوره نوجوانی می شود. در طرح مانا نوجوانان با شرکت در فعالیت‌های گروهی و همکاری با یکدیگر، مهارت‌های ارتباطی، حل مساله و کار تیمی خود را تقویت می‌کنند. این طرح به نوجوانان این امکان را می‌دهد که با مسائل اجتماعی آشنا شوند و نسبت به آن‌ها حساسیت پیدا کنند. این آگاهی می‌تواند آنها را به عنوان شهروندانی فعال و مسئول در جامعه تربیت کند.

شرکت در فعالیت‌های اجتماعی مثبت مانند ورزش های گروهی می‌تواند به کاهش رفتارهای پرخطر و افزایش اعتماد به نفس نوجوانان کمک کند. طرح مانا، فضایی را برای ایجاد دوستی‌ها و ارتباطات مثبت بین نوجوانان فراهم می‌آورد که می‌تواند در سال‌های آینده نیز ادامه یابد. از طریق مشارکت در پروژه‌های اجتماعی، نوجوانان یاد می‌گیرند که چگونه مسئولیت‌پذیری را در زندگی خود پیاده کنند و به جامعه خدمت کنند.

طرح مانا و شکوفایی توانمندی‌های اجتماعی نوجوانان

طرح مانا نه تنها به ارتقای توانمندی‌های فردی نوجوانان کمک می‌کند، بلکه زمینه‌ساز ایجاد یک جامعه آگاه و مسئول نیز خواهد بود. با توجه به اهمیت این موضوع، حمایت از چنین طرح‌هایی باید در اولویت قرار گیرد تا بتوان نسل آینده را برای مواجهه با چالش‌های اجتماعی آماده کرد.

اجرای این طرح، همانند آبی است که درختان آینده را سیراب می‌کند؛ درختانی که با ریشه‌های محکم و شاخ و برگ‌های سرسبز، به شکوفایی جامعه کمک خواهند کرد.