به گزارش رکنا، تخم شربتی دانه‌های ریز و سیاه‌رنگی از گیاه ریحان کوهی است که سرشار از فیبر، امگا 3 و آنتی‌اکسیدان بوده و برای کاهش وزن ، تنظیم قند خون و تقویت گوارش مفید است.
تفاوت تخم شربتی با دانه چیا
تخم شربتی و دانه چیا از نظر ظاهر، خواص و نحوه مصرف شباهت زیادی دارند، اما چند تفاوت مهم بین آنها وجود دارد.
۱. منبع گیاهی
تخم شربتی از گیاه ریحان کوهی (Ocimum basilicum) به دست می‌آید.
دانه چیا از گیاه سالویای اسپانیایی (Salvia hispanica) که بومی آمریکای جنوبی است، گرفته می‌شود.
۲. ظاهر و بافت
| ویژگی | تخم شربتی | دانه چیا |
|---|---|---|
| رنگ | مشکی یکدست | مخلوطی از مشکی، سفید، قهوه‌ای و خاکستری |
| اندازه | کوچک‌تر و کشیده‌تر | بزرگ‌تر و گردتر |
| لعاب | سریع‌تر لعاب می‌دهد | زمان بیشتری برای لعاب دادن نیاز دارد |
| بافت بعد از خیساندن | نرم و ژله‌ای با دانه‌های کاملاً جدا از هم | ژله‌ای اما کمی لیزتر و چسبناک‌تر |
۳. خواص تغذیه‌ای
| ماده مغذی | تخم شربتی | دانه چیا |
|---|---|---|
| فیبر | دارد (کمتر از چیا) | دارد (بیشتر از تخم شربتی) |
| پروتئین | دارد | مقدار بیشتری نسبت به تخم شربتی |
| امگا ۳ | مقدار کم | بسیار زیاد |
| کلسیم | دارد | مقدار بیشتری نسبت به تخم شربتی |
| آنتی‌اکسیدان‌ها | دارد | مقدار بیشتری نسبت به تخم شربتی |
کدام بهتر است؟
اگر دنبال خواص خنک‌کننده و هضم راحت‌تر هستی، تخم شربتی بهتر است.
اگر به دنبال امگا ۳، پروتئین و فیبر بیشتری هستی، دانه چیا گزینه بهتری است.
طبع تخم شربتی
طبع تخم شربتی در طب سنتی سرد و تر است.
تأثیر طبع تخم شربتی بر بدن
برای افراد با مزاج گرم و خشک (صفراوی) بسیار مفید است، چون باعث خنک شدن بدن و کاهش گرما و عطش می‌شود.
افرادی که مزاج سرد و تر (بلغمی) دارند، بهتر است آن را با عسل یا گلاب مصرف کنند تا اثر سردی آن متعادل شود.
مصرف زیاد آن برای کسانی که بدنشان سرد است ممکن است باعث ضعف معده، نفخ یا اسهال شود.
بهترین زمان مصرف
در فصل‌های گرم مثل تابستان برای خنک شدن بدن بسیار مفید است.
قبل از غذا به کاهش اشتها و کنترل وزن کمک می‌کند.
بعد از غذا به بهبود هضم کمک می‌کند، ولی برای افراد با معده سرد زیاد توصیه نمی‌شود.
شیوه استفاده از تخم شربتی
تخم شربتی را می‌توان به روش‌های مختلفی مصرف کرد، اما رایج‌ترین و مفیدترین روش‌های استفاده از آن شامل موارد زیر است:
| روش مصرف | مواد لازم | طرز تهیه | فواید |
|---|---|---|---|
| خیساندن در آب | ۱ قاشق چای‌خوری تخم شربتی + ۱ لیوان آب | تخم شربتی را در آب بریز و ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صبر کن تا لعاب بدهد. | هضم بهتر، جلوگیری از یبوست، خنک‌کننده |
| شربت تخم شربتی | ۱ قاشق چای‌خوری تخم شربتی + ۱ لیوان آب + عسل/شکر + آبلیمو (اختیاری) | تخم شربتی را در آب بخیسان، سپس عسل یا شکر اضافه کن و هم بزن. | رفع عطش، تقویت سیستم ایمنی، آرام‌بخش |
| اضافه به اسموتی و آبمیوه | تخم شربتی (۱ قاشق چای‌خوری) + آبمیوه یا اسموتی دلخواه | بعد از لعاب‌دار شدن، به اسموتی یا آبمیوه اضافه کن. | افزایش فیبر، کمک به کاهش وزن، انرژی‌زا |
| استفاده در دسرها | تخم شربتی + ماست، سالاد میوه، پودینگ یا فرنی | تخم شربتی را در دسر موردنظر بریز و هم بزن. | تقویت گوارش، تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی |
| مصرف برای کاهش وزن | ۱ قاشق چای‌خوری تخم شربتی + ۱ لیوان آب | قبل از غذا مصرف شود تا احساس سیری ایجاد کند. | کاهش اشتها، کمک به چربی‌سوزی |
۱. خیساندن در آب (روش رایج)
مواد لازم:
۱ قاشق چای‌خوری تخم شربتی
۱ لیوان آب
طرز تهیه:
۱. تخم شربتی را در آب بریز.
2. اجازه بده ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بماند تا لعاب بدهد و حجیم شود.
3. بعد از لعاب‌دار شدن، آن را به شربت، آبمیوه یا دسر اضافه کن.
نکته: بهتر است تخم شربتی را همیشه قبل از مصرف در آب بخیسانی تا راحت‌تر هضم شود و اثرات بهتری داشته باشد.
۲. تهیه شربت تخم شربتی (نوشیدنی خنک‌کننده و مقوی)
مواد لازم:
۱ قاشق چای‌خوری تخم شربتی
۱ لیوان آب خنک
۱ قاشق غذاخوری عسل یا شکر
چند قطره آبلیمو (اختیاری)
طرز تهیه:
۱. تخم شربتی را در آب بریز و ۱۰ دقیقه صبر کن تا لعاب بدهد.
۲. عسل یا شکر را اضافه کن و هم بزن.
۳. در صورت تمایل چند قطره آبلیمو یا گلاب به آن اضافه کن.
بهترین زمان مصرف: در روزهای گرم برای کاهش عطش و خنک شدن بدن.
۳. اضافه کردن به اسموتی و آبمیوه
تخم شربتی را بعد از لعاب‌دار شدن به اسموتی یا آبمیوه اضافه کن تا خواص آن بیشتر شود.
ترکیب‌های پیشنهادی:
اسموتی موز و شیر + تخم شربتی
آب پرتقال + تخم شربتی
آب هندوانه + تخم شربتی
۴. استفاده در دسرها و غذاها
می‌توان تخم شربتی را به فرنی، پودینگ، ماست، سالاد میوه و حتی بستنی اضافه کرد.
ترکیب آن با شیر گرم و عسل قبل از خواب به آرامش اعصاب و بهبود خواب کمک می‌کند.
۵. مصرف برای کاهش وزن
قبل از غذا تخم شربتی را در آب حل کن و بنوش، چون فیبر بالای آن باعث کاهش اشتها و سیری طولانی‌مدت می‌شود.
نکات مهم در مصرف تخم شربتی
مقدار مجاز روزانه: ۱ تا ۲ قاشق چای‌خوری کافی است.
برای کودکان و زنان باردار: با احتیاط مصرف شود.
برای افراد با معده سرد: بهتر است با عسل یا گلاب ترکیب شود.
خواص تخم شربتی
| خاصیت | توضیحات |
|---|---|
| کاهش وزن و کنترل اشتها | تخم شربتی فیبر بالایی دارد و باعث ایجاد احساس سیری طولانی‌مدت می‌شود که به کاهش وزن کمک می‌کند. |
| تقویت سیستم گوارش | فیبر موجود در تخم شربتی یبوست را برطرف کرده و حرکات روده را تنظیم می‌کند. |
| کاهش قند خون | جذب کربوهیدرات‌ها را کند می‌کند و به کنترل قند خون در افراد دیابتی کمک می‌کند. |
| سلامت قلب | سرشار از امگا ۳ و آنتی‌اکسیدان است که باعث کاهش کلسترول بد و تقویت قلب می‌شود. |
| خنک‌کننده و رفع عطش | طبع سرد و تر دارد و در فصل‌های گرم برای کاهش گرمای بدن و جلوگیری از کم‌آبی مفید است. |
| تقویت سیستم ایمنی | دارای مواد مغذی مانند آهن، منیزیم و ویتامین C است که باعث افزایش مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها می‌شود. |
| آرامش‌بخش و کاهش استرس | ترکیبات طبیعی آن به آرامش اعصاب، کاهش استرس و بهبود خواب کمک می‌کنند. |
| شفافیت پوست و تقویت مو | سرشار از آنتی‌اکسیدان و پروتئین است که به شادابی پوست و رشد بهتر موها کمک می‌کند. |
| بهبود عملکرد تنفسی | در طب سنتی برای درمان سرفه، آسم و التهاب دستگاه تنفسی استفاده می‌شود. |
| رفع سوزش معده و مشکلات گوارشی | لعاب تخم شربتی مانند یک محافظ برای معده عمل کرده و به بهبود زخم معده و رفلاکس کمک می‌کند. |
تخم شربتی برای کاهش وزن مفید است؟
بله، تخم شربتی برای کاهش وزن بسیار مفید است. این دانه‌های کوچک سرشار از فیبر محلول هستند که به کاهش اشتها و افزایش احساس سیری کمک می‌کنند.
چگونه تخم شربتی باعث کاهش وزن می‌شود؟
ایجاد احساس سیری: بعد از خیساندن، حجم آن زیاد شده و فضای بیشتری در معده اشغال می‌کند، بنابراین کمتر احساس گرسنگی می‌کنی.
کاهش اشتها: فیبر بالای آن هضم غذا را کند می‌کند و میل به خوردن را کاهش می‌دهد.
افزایش متابولیسم: حاوی مواد مغذی است که به چربی‌سوزی و بهبود عملکرد گوارش کمک می‌کند.
جلوگیری از پرخوری: نوشیدن یک لیوان شربت تخم شربتی قبل از غذا، باعث می‌شود کمتر غذا بخوری.
تنظیم قند خون: جذب قند را کند کرده و از افت و خیز ناگهانی قند خون که باعث گرسنگی زودرس می‌شود، جلوگیری می‌کند.
بهترین روش مصرف برای کاهش وزن
۱ قاشق چای‌خوری تخم شربتی را در ۱ لیوان آب گرم یا شربت کم‌شیرین بریز.
۱۰ دقیقه صبر کن تا لعاب بدهد، سپس قبل از غذا بنوش.
می‌توان آن را با آبلیمو، عسل یا دارچین ترکیب کرد تا تأثیر بیشتری داشته باشد.
نکات مهم
بهترین زمان مصرف: صبح ناشتا یا ۳۰ دقیقه قبل از غذا
مصرف روزانه: ۱ تا ۲ قاشق چای‌خوری (بیشتر مصرف نشود، چون ممکن است باعث نفخ شود)
برای نتیجه بهتر: همراه با رژیم غذایی متعادل و ورزش مصرف شود.
مصرف تخم شربتی برای دیابتی‌ها مجاز است؟
بله، مصرف تخم شربتی برای دیابتی‌ها مجاز است و حتی به کنترل قند خون کمک می‌کند، اما باید در مقدار مناسب و زیر نظر پزشک استفاده شود.
چرا تخم شربتی برای دیابت مفید است؟
کاهش جذب قند: تخم شربتی سرشار از فیبر محلول است که جذب کربوهیدرات‌ها و قندها را در روده کند می‌کند.
کنترل قند خون: باعث می‌شود قند خون به آرامی بالا برود و از نوسانات ناگهانی قند خون جلوگیری می‌کند.
افزایش حساسیت به انسولین: مصرف منظم آن به بهبود عملکرد انسولین در بدن کمک می‌کند.
جلوگیری از پرخوری: با ایجاد احساس سیری طولانی‌مدت از پرخوری جلوگیری می‌کند که برای مدیریت وزن دیابتی‌ها مفید است.
نحوه مصرف برای دیابتی‌ها
| روش مصرف | توضیحات | زمان مصرف |
|---|---|---|
| شربت تخم شربتی | ۱ قاشق چای‌خوری تخم شربتی + آب ولرم + چند قطره آبلیمو (بدون شکر) | قبل از غذا |
| اضافه به ماست | تخم شربتی خیسانده + ماست کم‌چرب | میان وعده |
| ترکیب با آبمیوه | با آب پرتقال یا آبلیمو بدون شکر | صبح ناشتا |
آیا مصرف زیاد تخم شربتی عوارض دارد؟
بله، مصرف زیاد تخم شربتی می‌تواند عوارضی ایجاد کند، به‌خصوص اگر در مقدار نامناسب یا بدون رعایت شرایط بدنی مصرف شود.
عوارض مصرف بیش از حد تخم شربتی
| عوارض | توضیحات |
|---|---|
| نفخ و مشکلات گوارشی | فیبر زیاد ممکن است باعث نفخ، دل‌درد و اسهال شود، مخصوصاً اگر مقدار زیادی مصرف شود. |
| افت فشار خون | تخم شربتی فشار خون را کاهش می‌دهد؛ مصرف زیاد آن می‌تواند باعث سرگیجه و ضعف شود، مخصوصاً در افراد با فشار خون پایین. |
| انسداد روده | مصرف زیاد آن بدون آب کافی ممکن است در برخی افراد باعث مشکلات گوارشی و یبوست شدید شود. |
| کاهش قند خون بیش از حد | در افراد دیابتی که دارو مصرف می‌کنند، ممکن است باعث افت قند خون شود. |
| احتمال حساسیت و آلرژی | در برخی افراد ممکن است باعث خارش، ورم گلو یا واکنش‌های آلرژیک شود. |
| مشکل در بلع | اگر تخم شربتی را قبل از مصرف خیس نکنی، ممکن است در گلو بچسبد و مشکل بلع ایجاد کند. |
| تداخل با داروها | ممکن است با داروهای دیابت و فشار خون تداخل داشته باشد و اثر آنها را تشدید کند. |
چقدر تخم شربتی در روز مصرف کنیم؟
۱ تا ۲ قاشق چای‌خوری در روز کافی است.
همیشه قبل از مصرف در آب بخیسان تا از مشکلات گوارشی جلوگیری شود.
افراد باردار، شیرده یا کسانی که بیماری خاص دارند، باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.
source