یکی از راه‌های تأمین مالی برای افراد و کسب و کار استفاده از وام است؛ تحولات فناورانه و نفوذ فین‌تک، ابزار‌های جدیدی برای معاملات ارائه می‌دهد و صنعت خدمات مالی را دچار تحول ساخته است.
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، لندتک‌ها به تسهیل و تسریع ارائه خدمات متناسب با نیاز‌های افراد می‌پردازند و بدین ترتیب شمول مالی را افزایش می‌دهند و به توسعه اقتصاد کشور کمک می‌کنند. اما ارائه خدمات این حوزه با موانعی مواجه است که منجر به عدم تقارن میان عرضه و تقاضا شده است. توسعه لندتک به عنوان یک فناوری نوآورانه مستلزم عملکرد درست نظام مالی و لندتکی در کشور است.
یکی از راه‌های تأمین مالی برای افراد و کسب و کار استفاده از وام است. تحولات فناورانه و نفوذ فین‌تک، ابزار‌های جدیدی برای معاملات ارائه می‌دهد و صنعت خدمات مالی را دچار تحول ساخته است.
پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «آسیب‌شناسی توسعه فناوری وامدهی در ایران، مبتنی بر چارچوب مفهومی نظام نوآوری فناورانه» به این موضوع پرداخته‌اند که به دنبال نوآوری‌های فناورانه مالی و تحولات شکل گرفته، صنعت وامدهی نیز دچار تغییر شده است. امروزه فناوری‌های وامدهی یا لندتک با ارائه پلتفرم‌های دیجیتال به جذب سرمایه از وام‌دهندگان و سرمایه‌گذاران و انتقال آن به کاربران وام و قرض‌گیرندگان می‌پردازند.
* وامدهی دیجیتال لندتک
به زعم این پژوهش لندتک‌ها دسترسی به خدمات وام را تسهیل و تسریع می‌کنند. برای مثال برخی افراد به دلیل کمبود شعب در محل سکونت و اعتبار ناکافی به دلیل درآمد کم یا بار بدهی به خدمات مالی دسترسی ندارند یا بین خدمات ارائه شده و آنچه نیاز دارند تطابق وجود ندارد.
لندتک‌ها دسترسی به خدمات وام را تسهیل و تسریع می‌کنند
در این پژوهش آمده است که لندتک‌ها امکان دسترسی به خدمات مالی مفید و مقرون به صرفه با امنیت بالا به طور سفارشی و شخصی‌سازی شده برای مشتریان با اعتبار پایین‌تر که بدهی معوقه دارند را فراهم می‌کنند. همچنین می‌توانند به پیامک‌ها که نقدینگی کمی دارند نیز خدمات دهند و با اعطای وام‌های خرد، مکمل محصولات در حوزه وامدهی محسوب می‌شوند.
این پژوهش توضیح می‌دهد که وامدهی دیجیتال لندتک‌ها با ویژگی‌هایی مانند سرعت بالا، هزینه کم و شخصی‌سازی شده با اقتضائات اقتصاد دیجیتال سازگار است، فناوری‌های مالی و لندتک‌ها باعث تقویت اقتصاد کشور‌ها می‌شوند.
تحقیقات بیانگر آن است که لندتک‌ها مدل واسطه‌های مالی سنتی را تغییر داده و منجر به تغییرات در بازار‌های مالی شده‌اند ضمن اینکه تغییر نیاز‌ها و انتظارات مصرف کنندگان را نیز به همراه داشته است.
* تاثیر توسعه لندتک‌ها بر اقتصاد کشور
به زعم این پژوهش در شرایط فعلی کشور، توسعه لندتک‌ها به افزایش شمول مالی و دسترسی به وام بخصوص وام خرد کمک شایان توجهی می‌کند. کشور ایران به لحاظ سهولت دسترسی به اعتبارات با چالش‌هایی مواجه است. از سوی دیگر در دستورالعمل‌های مختلف بانک مرکزی بحث تسهیل دسترسی اقشار مختلف جامعه به تسهیلات خرد شبکه بانکی کشور(کمتر از ۳۰۰۰ میلیون ریال) برای افزایش شمولیت مالی مطرح است.
از سویی دیگر در این پژوهش آمده است که آمار بانک مرکزی ۱۴۰۳ نشان می‌دهد سهم تسهیلات خرد از کل تسهیلات اعطایی معادل ۲۱.۴ درصد
است که کمتر از میزان تقاضا برای تسهیلات است و عدم تقارن میان عرضه و تقاضا در این حوزه وجود دارد.
به زعم این پژوهش که با ظهور لندتک‌ها و حذف واسطه تأمین‌مالی وام و ارائه آن به متقاضیان با شیو‌ه‌ای متفاوت از رویکرد‌های سنتی انجام می‌شود. لندتک‌ها به تسهیل و تسریع ارائه خدمات متناسب با نیاز‌های افراد می‌پردازند و بدین ترتیب شمول مالی را افزایش می‌دهند و به توسعه اقتصاد کشور کمک می‌کنند.
در ادامه این پژوهش آمده است که توسعه لندتک به عنوان یک فناوری نوآورانه مستلزم عملکرد درست نظام مالی و لندتکی در کشور است. کارآیی نظام مستلزم همکاری شبکه‌ای از بازیگران، متخصصان، تأمین کنندگان مالی و نهاد‌های مالی سنتی، قانون‌گذاران و رگوالتورها، بازیگران حوزه آموزش و پژوهش همراه است.
این پژهش به این مهم نیز اشاره می‌کند که فقدان آموزش تخصصی در نهاد‌های علمی رسمی کشور و همچنین موج گسترده مهاجرت باعث کمبود نیروی متخصص در حوزه لندتک‌ها شده است. عدم همکاری متخصصان رشته‌های علوم‌انسانی با متخصصان فناوری باعث نقصان در پژوهش‌ها و عدم موفقیت در شناسایی نیاز شهروندان و به دنبال آن ارائه خدمات متناسب با شرایط جامعه و نیاز افراد شده است.
در پایان با توجه به یافته‌های این پژوهش راهکارهای زیر به بهبود وضع موجود کمک می‌کند:
- حمایت از لندتک‌ها
- هویت بخشی به لندتک‌ها به عنوان یک نهاد مالی مستقل زیر نظر نهاد‌های تنظیم‌گر
- توسعه مدل‌های کسب وکاری لندتک‌ها از طریق همکاری فعال نهاد‌های تنظیم‌گر مالی
- حرکت از سیاستگذاری نظارتی به سمت سیاستگذاری تنظیم گرایانه
- استفاده موثر از سندباکس برای راه‌اندازی مدل‌های جدید خدمات مالی
- شفاف‌سازی نحوه همکاری موسسات اعتباری با شرکت‌های تسهیلات‌یار
- تهیه پایگاه جامعی از اطلاعات مالی شهروندان و استفاده از داده‌های غیرمالی
- تاسیس بنگاه یا ایجاد سازوکار اعتبارسنجی توسط بنگاه‌های فعال در لندتک
- ارائه سرویس‌های اقتصادی پایدار و رقابت پذیر برای خدمات مورد نیاز لندتک‌ها
این پژوهش به کوشش مرسده پهلوانیان (دکتری سیاستگذاری علم و فناوری دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مازندران)، محمدصادق صارمی و روح‌الله ابوجعفری (استادیار گروه اقتصاد دانش‌بنیان پژوهشکده مطالعات فناوری تهران) انجام شه است.
source